تاریخ 25 آبان 1402
بالانیت یک التهاب در کلاهک یا سر آلت تناسلی مرد است که ممکن است به علت عفونت یا دلایل دیگری ایجاد شود. این بیماری میتواند منجر به ناراحتی و گاهی اوقات دردناک باشد، اما به طور معمول وضعیت جدی ندارد و با استفاده از پماد قابل درمان است. حدود 1 در هر 25 پسر تحت تاثیر بالانیت قرار میگیرند، به ویژه پسران زیر 4 سال و مردانی که ختنه نشدهاند در بیشترین خطر قرار دارند. با این حال، این بشریت میتواند در هر سنی رخ دهد. در صورت وجود فیموز یا تنگی غلاف، احتمال بروز بالانیت بیشتر است، که در این بیماری پوست ختنه گاه آلت تناسلی بسیار سفت است. با رسیدن پسران به سن 5 سال، پوست ختنه گاه به آسانی جمع میشود و خطر بالانیت کاهش مییابد.
بالانیت به راحتی درمان میشود، اما در برخی موارد عوارضی ممکن است رخ دهد.
این عوارض عبارتند عبارتند از:
- جای زخم سر آلت تناسلی
- ذخیره خونی ناکافی به آلت تناسلی
- جمع شدن پوست ختنهگاه دردناک است.
علائم التهاب کلاهک آلت تناسلی ممکن است تنها چند روز طول بکشد. دورههای طولانی مدت بالانیت میتواند نگران کننده باشد. این موارد طولانی مدت معمولا میتواند با داروهای نسخهای و یا درمان بدون نسخه کوتاه شود، اما تشخیص مناسب مهم است. برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات و بیماریهای دستگاه تناسلی و درمان آنها در کلینیک اورولوژی دکتر اسلامی و یا رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شماره 02188343444 تماس حاصل فرمایید.
دلایل
بالانیت ممکن است از شرایط مختلفی ریشه بگیرد. عفونت با کاندیدا آلبیکنس شایعترین علت است. کاندیدا قارچی است که موجب برفک میشود.
عفونت
عفونتهای دیگری که میتواند باعث التهاب کلاهک آلت تناسلی شود، عبارتند از:
- باکتریایی: این باکتریها میتوانند به سرعت در شرایط مرطوب و گرم زیر پوست ختنه گاه چند برابر شوند.
- عفونتهای منتقله جنسی (STIs): مثالها عبارتند از ویروس هرپس سیمپلکس، کلامیدیا و سفلیس
مشکلات پوستی
مثالها عبارتند از:
- لیکن پلان، یک بیماری پوستی با لکههای کوچک، همراه با خارش، صورتی و بنفش رنگ بر روی دستها و پاها ظاهر میشود.
- اگزما، بیماری پوستی مزمن، و یا بلند مدت که میتواند به خارش، قرمزی، ترک خوردن و خشکی پوست منجر شود.
- پسوریازیس، اختلال خشکی و پوسته پوسته شدن پوست
- درماتیت، التهاب پوست، به دلیل تماس مستقیم با محرک یا واکنشهای آلرژیک
در موارد بسیار نادر، بالانیت به سرطان پوست مرتبط شده است.
خارش پوست
- خارش پوست سر آلت میتواند به التهاب منجر شود. محرکها عبارتند از:
- مواد شیمیایی مورد استفاده در کاندومها، لوبریکانتها، و اسپرم کشها
- مواد شوینده و یا پودرهای شستشو و نرم کننده که به طور کامل شستشو داده نمیشوند.
- صابونهای معطر و ژل شستشو
شستشوی روزانه و خشک کردن آلت تناسلی با دقت به طوری که زیر پوست ختنه گاه بدون رطوبت باقی بماند به کاهش خطر کمک میکند، اگر چه شستن ناحیه تناسلی با صابون بیش از حد ممکن است بیماری را تشدید کند.
دیابت
دیابت خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهد، به خصوص اگر سطح قند خون به طور ضعیفی کنترل شود. اگر قند در ادرار موجود باشد، برخی از آن ممکن است در پوست ختنهگاه باقی بماند. گلوکز کمک میکند تا باکتریها سریعتر تکثیر یابند.
فیموز
فیموز زمانی است که پوست ختنهگاه خیلی سفت است و جمع کردن، و یا کشیدن آن به طور کامل بر روی سر آلت دشوار و یا غیرممکن باشد. عرق، ادرار، و مواد دیگر میتواند زیر پوست ختنهگاه تجمع یافته و باعث سوزش و تکثیر میکروب شود. فیموز یا تنگی غلاف در پسران نوجوان و بزرگسالان نادر است.
سایر عوامل خطر
رابطه جنسی محافظت نشده، بهداشت ضعیف، و داشتن سوند ادراری نیز خطر ابتلا را افزایش میدهد. زنی که برفک واژن دارد میتواند مرد را آلوده کند، و خطر ابتلا به التهاب کلاهک آلت را افزایش دهد.
علائم
علائم و نشانههای بالانیت (التهاب سر آلت) عبارتند از:
- پوست محکم روی سر آلت
- قرمزی اطراف سر آلت
- التهاب، درد، خارش، یا سوزش سر آلت
- ترشحات تودهای غلیظ زیر پوست ختنه گاه
- بوی نامطبوع
- پوست ختنه گاه سفت که نمیتواند به عقب برگردد
- ادرار دردناک
- تورم کلاهک در اطراف آلت تناسلی
- ریزی زخم بر روی آلت
درد، سوزش، و ترشحات ممکن است زیر پوست ختنه گاه 2 تا 3 روز پس از مقاربت جنسی رخ دهد. برخی از علائم و نشانههای التهاب کلاهک و پوست آلت تناسلی شبیه کسانی است که دچار STI و یا برفک هستند.
تشخیص
پزشک میتواند بالانیت را با مشاهده قرمزی و التهاب سر آلت تشخیص دهد. پزشک ممکن است توصیههایی به بیمار در مورد التهاب بالقوه و تحریکهای موجود و چگونگی اجتناب از آنها، تمرین و رعایت بهداشت را ارائه دهد. پزشک از بیماران در مورد هر گونه استفاده از کاندوم لاتکس و فعالیت جنسی سوال خواهد کرد.
پزشک باید پوست را برای درماتیت، یا بیماریهای پوستی، که میتواند ناحیه تناسلی را درگیر کند بررسی نماید. اگر بالانیت پس از اجتناب از تحریک کنندههای ممکن، رعایت بهداشت مناسب، و یا درمان عفونت قارچی بهبود نیافت، دکتر برخی از تستهای تشخیصی را توصیه میکند.
آزمایشهای احتمالی عبارتند از:
- نمونه از سر آلت برای آزمایش عفونت در آزمایشگاه
- آزمایش ادرار، اگر مشکوک به دیابت باشد.
- آزمایش خون برای تعیین سطح قند
به ندرت، بیوپسی ممکن است انجام شود، که در آن نمونه از پوست ملتهب گرفته شده و برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال میشود.
درمان
درمان التهاب کلاهک آلت تناسلی بستگی به علت آن دارد. در اغلب موارد، پزشک هشدار میدهد که از چه موادی اجتناب شود، و به بیمار اطلاعات بهداشتی میدهد.
درمان واکنش آلرژیک
اگر التهاب به نظر برسد که به خاطر واکنشهای آلرژیک یا محرک اتفاق افتاده، دکتر ممکن است یک کرم استروئید خفیف، مانند یک درصد هیدروکورتیزون، برای تورم تجویز کند. یک داروی ضد قارچ و یا آنتی بیوتیک نیز ممکن است تجویز شود. اگر عفونتی وجود داشته باشد، بیمار نباید خودسرانه کرم استروئید استفاده کند.
از همه صابونها و دیگر مواد محرک بالقوه باید در طول درمان، و تا زمانی که علائم و نشانهها به طور کامل از بین بروند، اجتناب شود.
درمان کاندیدا
کاندیدا یک عفونت قارچی است. پزشک کرم ضد قارچ، از جمله کلوتریمازول یا میکونازول تجویز خواهد کرد. شریک جنسی بیمار نیز باید درمان شود. در حالی که درمان در حال انجام است، بیمار باید از رابطه جنسی پرهیز و یا از کاندوم استفاده کند.
درمان عفونت باکتریایی
در صورتی که عفونت باکتریایی وجود داشته باشد، دکتر آنتی بیوتیکی، مانند اریترومایسین و یا پنیسیلین تجویز میکند. اگر عفونتی وجود نداشته باشد و هیچ محرکی شناسایی نشود، بیمار ممکن است به یک درماتولوژیست، که متخصص بیماریهای پوستی است ارجاع داده شود.
درمان عود دوباره
اگر فردی دچار پوست ختنهگاهی با بافت سفت باشد و احتمال بالانیت بازگشتی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است پیشنهاد ختنه را ارائه دهد. در روش دیگر، یک شکاف ممکن است در امتداد بالای پوست ختنهگاه برای جدا کردن آن از آلت تناسلی انجام شود. استفاده از حمام در وان ممکن است به بهبود علائم کمک کند، زیرا آب گرم میتواند درد و ناراحتی را کاهش دهد.
پیشگیری
نکات بهداشی
برای جلوگیری از عفونت، سر آلت تناسلی و پوست ختنه گاه باید تمیز و خشک نگه داشته شود. شستشوی روزانه، و توجه خاص به تمیز کردن آلت تناسلی، ضروری است.
در اینجا چند توصیه بهداشتی عبارتند از:
- پوست ختنه گاه باید به عقب کشیده شود طوری که سر آلت در معرض باشد.
- ناحیه باید به طور کامل و به آرامی با آب گرم شسته شود. صابون ممکن است تحریک کننده باشد، پس از آن اجتناب شود.
- یک کرم محلول و یا برخی پاک کنندههای غیرصابونی دیگر میتواند استفاده شود، اما باید به طور کامل شسته شوند.
- قبل از قرار دادن پوست ختنه گاه، سر آلت باید کاملا خشک باشد.
- مردانی که بعد از رابطه جنسی دچار التهاب کلاهک آلت تناسلی میشوند باید آلت تناسلی خود را پس از انجام فعالیت جنسی بشویند.
اجتناب از محرکها
در صورتی که علائم حساسیت مرتبط با مواد موجود در کاندومها یا روانکنندهها وجود داشته باشد، میتوان از کاندومهای مناسب برای پوستهای حساس استفاده کرد. بهتر است از پودر لباسشویی غیر زیستی برای شستن لباسهای زیر استفاده کرد و اطمینان حاصل کرد که تمام مواد شوینده به طور کامل شسته شدهاند. افرادی که با مواد شیمیایی سر و کار دارند یا احتمال وجود اثر تحریککنندهها بر روی دستهای خود را در نظر میگیرند، باید دستهای خود را قبل از استفاده از دستشویی بشویند.