فهرست موضوعات
تاریخ 25 آبان 1402
هورمون تستوسترون یک هورمون تولید شده توسط بدن انسان است. به طور عمده این هورمون در مردان توسط بیضه تولید می‌شود. تستوسترون بر ظاهر مرد و رشد جنسی تاثیر می‌گذارد. این هورمون باعث تولید اسپرم و همچنین لذت جنسی مرد می‌شود. همچنین به ساخت عضله و توده استخوانی کمک می‌کند. تولید تستوسترون به طور معمول با سن کاهش می‌یابد. اگر تستوسترون بیشتر از حد کاهش یابد، مردان ممکن است طیف وسیعی از علائم را تجربه کنند. این حالت می‌تواند باعث تغییرات جسمی و احساسی و جنسی در مردان شود.
علت خلق و خوی نامطلوب اخیر و کاهش میل جنسی شما ممکن است، کم شدن تستوسترون باشد. علاوه بر این، اگر این مشکل بدون درمان رها شود، تستوسترون کم، می‌تواند به کاهش تراکم استخوان یا بیماری‌های قلبی منجر شود. خوشبختانه، تستوسترون کم در مردان به راحتی درمان می‌شود، به ویژه اگر هر علت زمینه‌ای این وضعیت را نیز در نظر بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و ارتباط با مشاورین ما در کلینیک تخصصی ارولوژی دکتر اسلامی می‌توانید با شماره02188343444 تماس حاصل نمایید.
دلایل
عدد پایین‌تر از حد نرمال در آزمایش خون می‌تواند ناشی از شرایط متعددی باشد، از جمله:
- آسیب به بیضه‌ها
- سرطان بیضه یا درمان سرطان بیضه
- اختلالات هورمونی
- عفونت
- اچ آی وی / ایدز
- بیماری مزمن کبد یا کلیه
- دیابت نوع 2
- چاقی
بعضی از داروها و شرایط ژنتیکی همچنین می‌توانند عدد تستوسترون مردان را کاهش دهند. پیری هم یکی از عوامل کاهش تستوسترون می‌باشد. در برخی موارد علت ناشناخته است.
علائم تستوسترون پایین
کاهش میل جنسی
تستوسترون نقش مهمی در میل جنسی مردان دارد. بعضی از مردان ممکن است با افزایش سن کاهش میل جنسی را تجربه کنند. با این حال، فرد با تستوسترون پایین احتمالا کاهش میل جنسی بیشتری در رابطه جنسی خود خواهد داشت.
مشکل نعوظ
با افزایش سطح تستوسترون در بدن، تحریک جنسی و حفظ نعوظ در مردان تسهیل می‌شود. این هورمون تنها به تنهایی نعوظ را ایجاد نمی‌کند، اما گیرنده‌های مغز را برای تولید نیتریک اکسید فعال می‌کند. نیتریک اکسید مولکولی است که واکنش‌های شیمیایی مورد نیاز برای نعوظ را فراهم می‌کند. هنگامی که سطح تستوسترون پایین است، مردان ممکن است در دستیابی به نعوظ قبل از رابطه جنسی یا حتی در طول خواب مشکل داشته باشند.
به هر حال، تستوسترون تنها یکی از عوامل مختلفی است که در حفظ نعوظ نقش دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که جایگزینی تستوسترون در درمان اختلال نعوظ موثر نیست. مطالعات نشان داده‌اند که در بررسی مزیت تستوسترون در مردان مبتلا به مشکلات نعوظ، تقریباً نیمی از افراد با درمان تستوسترون هیچ بهبودی نداشتند. در بسیاری از موارد، عوامل دیگری در مشکلات نعوظ نقش دارند که نشان می‌دهد که مسائل نعوظ چند عاملی هستند.
حجم مایع منی کم
تستوسترون نقش مهمی در تولید مایع منی دارد، که مایع شیری است که به تحرک اسپرم کمک می‌کند. مردان مبتلا به تستوسترون پایین اغلب متوجه کاهش حجم مایع منی در طی انزال می‌شوند.
ریزش مو
تستوسترون نقش چندگانه از جمله تولید مو، در بدن ایفا می‌کند. کچل شدن بخشی طبیعی از روند پیری در بسیاری از مردان است. در حالی که یک عامل ارثی نیز برای ریزش مو وجود دارد، مردان مبتلا به تستوسترون کم ممکن است موهای بدن و صورت را نیز از دست بدهند.
خستگی
مردان مبتلا به تستوسترون پایین، خستگی شدید و کاهش سطح انرژی را تجریه می‌کنند. اگر با وجود داشتن خواب زیاد همیشه خسته هستید و یا پیدا کردن انگیزه برای تمرین را دشوار می‌دانید شما ممکن است کمبود تستوسترون داشته باشید.
از دست دادن حجم عضله
از آنجا که تستوسترون نقش مهمی در ساخت عضله ایفا می‌کند، مردان مبتلا به تستوسترون کم ممکن است کاهش توده عضلانی را متوجه شوند. مطالعات نشان داده‌اند تستوسترون توده عضلانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما نه ضرورتا قدرت یا عملکرد آن را.
افزایش چربی بدن
مردان مبتلا به تستوسترون پایین همچنین ممکن است افزایش چربی بدن را تجربه کنند. به طور خاص، گاهی اوقات به ژنیکوماستی یا بافت سینه بزرگ دچار می‌شوند. اعتقاد بر این است که این حالت در اثر عدم تعادل بین تستوسترون و استروژن در مردان به وجود می‌آید.
کاهش تراکم استخوان
پوکی استخوان و یا نازک شدن توده استخوانی، بیماری است که اغلب به زنان مرتبط است. با این حال، مردان مبتلا به تستوسترون پایین نیز می‌توانند از دست رفتن استخوان‌ها را تجربه کنند. تستوسترون به تولید و تقویت استخوان کمک می‌کند. بنابراین مردان با تستوسترون کم، به ویژه مردان مسن، حجم استخوان کمتری دارند و بیشتر به شکستگی‌های استخوانی حساس هستند.
تغییرات خلقی
مردان مبتلا به تستوسترون کم ممکن است تغییرات حالت روحی را تجربه کنند. از آنجا که تستوسترون بر بسیاری از فرآیندهای فیزیکی بدن تاثیر می‌گذارد، همچنین می‌تواند بر خلق و خوی ذهنی تاثیرگذار باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که مردان مبتلا به تستوسترون کم احتمال بیشتری دارند که با افسردگی، تحریک پذیری یا عدم تمرکز مواجه شوند.
خطرات تستوسترون پایین چیست؟
تحقیقات نشان داده است که کاهش سطوح تستوسترون در بدن ممکن است ریسک ابتلا به بیماری‌های جدی اعم از بیماری‌های قلبی عروقی و دیگر عوامل مرگ و میر را افزایش دهد. بر اساس یک مطالعه بزرگ، رابطه معکوسی بین سطوح تستوسترون خون و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی و دیگر علل نشان داده شده است. مطالعات دیگر نیز نشان داده‌اند که کمبود تستوسترون در مردان مسن باعث افزایش خطر مرگ در طول 20 سال آینده می‌شود، مستقل از عوامل خطر متعدد و بیماری‌های قبلی.
علاوه بر این، ارتباطی مستقیم بین کاهش تستوسترون و بیماری‌هایی مانند آپنه خواب و دیابت وجود دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که کاهش تستوسترون می‌تواند به عنوان یک پیش بینی‌کننده برای پیشرفت دیابت و مرحله پیش دیابت عمل کند.
تشخیص
در طی یک معاینه فیزیکی، پزشک شما موهای بدن شما، اندازه سینه‌ها و آلت تناسلی، و اندازه و همسانی بیضه‌ها و کیسه بیضه را بررسی خواهد کرد. پزشک ممکن است برای تشخیص بهتر، تومور هیپوفیز که یک علت نادر تستوسترون کم است را، بررسی کند.
پزشک همچنین از آزمایش خون برای تعیین اینکه آیا میزان کل تستوسترون شما کم است، استفاده کند. محدوده طبیعی به طور کلی 300 تا 1000 نانوگرم در دسی لیتر است، اما این بستگی به آزمایشگاهی دارد که آزمایش را انجام می‌دهد. برای تشخیص تستوسترون کم، ممکن است به بیش از یک آزمایش خون ناشتا (7-10 ساعت) و گاهی اوقات تست هورمون‌های غده هیپوفیز نیاز داشته باشید.
اگر علائم تستوسترون کم را دارید، ممکن است پزشک مشاوره با یک متخصص غدد را توصیه کند. این متخصص هورمون‌ها می‌تواند به یافتن علت کمک کند. با پزشک خود در مورد سوابق پزشکی خود، تمام داروهای تجویزی و تجویز نشده که در حال حاضر مصرف می‌کنید، مشکلات جنسی و هرگونه تغییر عمده در زندگی خود، صحبت کنید.
درمان
کاهش تدریجی تستوسترون با افزایش سن شما قابل انتظار است. درمان گاهی اوقات اگر در حال تجربه علائم مربوط به تستوسترون کم باشید در نظر گرفته می‌شود.
- اگر تستوسترون کم مشکل یک زن و شوهر در تلاش برای بچه دار شدن باشد، تزریق گنادوتروپین ممکن است در مواردی گزینه مناسب باشد. این تزریق‌ها هورمون‌هایی هستند که بدن را به تولید تستوسترون ترغیب می‌کند و ممکن است تعداد اسپرم را افزایش دهد.
- قرص‌های تستوسترون قابل جایگذاری، یک فرم نسبتا جدید از درمان هستند که در آن چندین گوله زیر پوست باسن قرار می‌گیرد، جایی که تستوسترون را در حدود 3 تا 4 ماه آزاد می‌کند.
- تزریق و ژل‌های بینی ممکن است گزینه‌های دیگر برای برخی از مردان باشند.
عوارض و مزایای درمان تستوسترون
اگر علائم بیماری واقعاً ناشی از کمبود تستوسترون باشد، بیماران ممکن است در عرض چند هفته تفاوت قابل توجهی را تجربه کنند، اگرچه گاهی اوقات این تفاوت به طور زیاد قابل مشاهده نیست. در این شرایط، بهبود در نزدیکی و کاهش افسردگی ممکن است رخ دهد و فرد ممکن است تغییرات را به طور مستقیم و سریع مشاهده کند.
همچنین، درمان با تستوسترون خطراتی نیز دارد. مصرف تستوسترون ممکن است منجر به افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون و افزایش حجم سینه شود. همچنین، مصرف تستوسترون ممکن است رشد پروستات را تسریع کند. مردان مبتلا به سرطان سینه نباید درمان تستوسترون دریافت کنند.
