فهرست موضوعات
تاریخ 24 آبان 1402
عمل جراحی یکی از روش‌های درمان اغلب سرطان‌های مثانه می‌باشد. زمانی که سرطان مثانه غیر تهاجمی باشد، ممکن است نیاز باشد که بخشی از مثانه یا تمام آن برداشته شود. این عمل جراحی سیستکتومی نامیده می‌شود.
عمل برداشتن بخشی یا تمام مثانه به مرحله بیماری و میزان پیشرفت آن بستگی دارد. متخصص اورولوژی با درنظرگیری شرایط خاص بیمار و مقایسه عوارض احتمالی و درصد نجات بیمار تصمیم به انجام این عمل خواهد گرفت. شما می‌توانید برای دریافت اطلاعات جامع و دقیق با ما تماس بگیرید و وقت مشاوره را رزرو و در اسرع وقت به کلینیک مراجعه نمایید.
انواع
سیستکتومی جزئی
اگر سرطان لایه‌ی عضله‌ای دیواره‌ی مثانه را مورد تهاجم قرار داده اما خیلی بزرگ نبوده و تنها در یک مکان قرار داشته باشد، می‌توان در بعضی موارد آن را همراه با بخشی از دیواره‌ی مثانه برداشت بدون آنکه نیازی به جابجا کردن همه‌ی مثانه باشد. سپس حفره‌ی ایجاد شده در مثانه بسته می‌شود. همچنین گره‌های لنفاوی نزدیک نیز برداشته می‌شوند و برای بررسی گستره‌ی سرطان مورد آزمایش قرار می‌گیرند. تنها تعداد کمی از افراد دارای سرطان، که بیماری به عضله‌ی آنها هجوم آورده باشد، می‌توانند این عمل را انجام دهند. مزیت اصلی این عمل جراحی این است که مثانه‌ی افراد باقی می‌ماند و دیگر به عمل جراحی ترمیمی نیازی نخواهند داشت. اما آنچه که از مثانه باقی می‌ماند، دیگر ظرفیت قبل را برای نگه داشتن ادرار نداشته و بنابراین شخص با تکرر بیشتری نیاز به ادرار کردن خواهد داشت. دغدغه‌ی اصلی این نوع از عمل جراحی این است که سرطان مثانه ممکن است دوباره در بخش دیگری از دیواره‌ی مثانه به وجود بیاید.
سیستکتومی رادیکال
اگر غده‌ی سرطانی بزرگ باشد یا در بیش از یک بخش از مثانه گسترده شده باشد، به سیستکتومی رادیکال نیاز است. این عمل جراحی کل مثانه و غدد لنفاوی مجاور را برمی‌دارد. در مردان، پروستات و کیسه‌ی منی نیز برداشته می‌شود. در زنان، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ (لوله‌هایی که تخمدان‌ها را به رحم متصل می‌کند)، رحم (زهدان)، گردنه‌ی رحم و بخش کوچکی از واژن نیز معمولاً همراه با مثانه برداشته می‌شود. برای هر شکلی از سیستکتومی بیهوشی عمومی استفاده می‌شود.
سیستکتومی چگونه انجام می‌شود؟
عمل سیستکتومی مثانه، یک عمل جراحی است که در آن بخشی از مثانه برای درمان سرطان مثانه برداشته می‌شود. این عمل عموماً از طریق یک برش در شکم انجام می‌شود. بعد از عمل، شما به مدت تقریباً یک هفته در بیمارستان باید بمانید و پس از چند هفته می‌توانید به فعالیت‌های عادی زندگی خود بازگردید.
در برخی از موارد، جراح ممکن است از چندین شکاف متعدد برای انجام عمل استفاده کند. در این موارد، از چند وسیله‌ی بلند و باریک استفاده می‌شود و در انتهای یکی از این وسایل، یک دوربین ویدیویی قرار دارد تا بتوان درون لگن را دید. این روش به عنوان لاپروسکوپی نیز شناخته می‌شود. با استفاده از این روش، درد کمتری ایجاد می‌شود و بهبود سریع‌تری را تجربه خواهید کرد. با این حال، مهم است که هر نوع سیستکتومی توسط یک جراح با تجربه و مهارت انجام شود. اگر این عمل جراحی به درستی انجام نشود، احتمال بازگشت سرطان بیشتر خواهد بود.
به طور کلی، سیستکتومی مثانه ممکن است بر برخی از قابلیت‌های جنسی تأثیر بگذارد، به ویژه در صورتی که بسته‌های عصبی در هر طرف واژن آسیب دیده باشند. بنابراین، قبل از تصمیم گیری درباره این عمل جراحی، با پزشک خود درباره مزایا و معایب هر گزینه صحبت کنید.
عمل جراحی ترمیمی بعد از سیستکتومی رادیکال
اگر همه‌ی مثانه‌ی شما برداشته شود، به روش دیگری برای نگه داشتن ادرار و تخلیه‌ی آن نیاز دارید. انواع مختلفی از عمل جراحی ترمیمی بر اساس وضعیت پزشکی شما و ترجیحات شخصیتان می‌تواند انجام شود.
انحراف بی اختیار
یک روش برداشتن قسمت کوچکی از روده و اتصال آن به مثانه می‌باشد. این کار یک راه عبور به نام کانال روده‌ی دراز را ایجاد می‌کند تا ادرار از کلیه‌ها به بیرون از بدن عبور کند. ادرار از کلیه‌ها و از طریق مثانه به این کانال می‌رود. یک سمت این کانال به وسیله‌ی یک دهانه به نام استوم (همچنین به نام اوروستومی) به پوست جلوی شکم متصل می‌شود. بعد از این عمل، یک کیسه‌ی کوچک بر روی استوم قرار می‌گیرد تا ادرار را جمع کند. این ادرار به صورت مداوم در مقادیر کم خارج می‌گردد. وقتی که کیسه پر شد باید خالی شود. گاهی اوقات به این فرایند انحراف ادرار ناخودآگاه گفته می‌شود به این دلیل که شما دیگر کنترلی بر روی خروج ادرار از بدن خود ندارید.
انحراف خوددار
یک راه دیگر برای تخلیه‌ی ادرار به نام انحراف خوددار نامیده می‌شود. در این روش، یک کیسه که از قسمتی از روده ساخته شده است، به مثانه متصل می‌شود. یک انتهای این کیسه به یک دهانه (استوم) بر روی پوست در جلوی شکم وصل می‌شود. یک دریچه بر روی این کیسه ایجاد می‌شود تا به ادرار اجازه دهد که در آن جا بماند. شما این کیسه را چندین بار در روز با قرار دادن یک لوله‌ی تخلیه (کتتر) درون استوم از طریق دریچه، تخلیه می‌کنید. به این دلیل که هیچ کیسه‌ای در بیرون بدن وجود ندارد، بعضی از مردم این روش را ترجیح می‌دهند.
مثانه‌ی جدید
یک روش جدید برای درمان انحراف ادرار و بی اختیاری ادرار وجود دارد که به بیمار این امکان را می‌دهد که به طور طبیعی ادرار کند. این روش شامل ایجاد یک مثانه جدید از قسمتی از روده است. جراح ابتدا مثانه جدید را ایجاد می‌کند و سپس آن را به مثانه اصلی متصل می‌کند. این مثانه جدید به طور طبیعی به مثانه دوخته می‌شود و به بیمار اجازه می‌دهد تا به طور طبیعی ادرار کند. این روش به بیمار امکان می‌دهد که در طول روز به صورت نرمال ادرار کند، اما برخی از افراد ممکن است هنوز از مشکل بی اختیاری ادرار در طول شب رنج ببرند.
در مواردی که سرطان گسترده باشد یا نتواند با جراحی برداشته شود، انحراف ادرار ممکن است بدون برداشتن مثانه انجام شود. در این حالت، هدف جراحی از جلوگیری از انسداد ادرار و از بین بردن آن است، به جای تلاش برای درمان سرطان.
اثرات جراحی برداشتن مثانه
اثرات بر روی دفع ادرار
عمل جراحی مثانه می‌تواند بر نحوه‌ی ادرار کردن شما تأثیر بگذارد. اگر سیستکتومی جزئی انجام داده باشید، این تأثیر به زیاد شدن دفعات دفع ادرار محدود می‌شود (چرا که مثانه‌ی شما دیگر ظرفیت قبل را برای نگه داشتن ادرار ندارد). اگر سیستکتومی رادیکال انجام داده باشید، به جراحی ترمیمی (که در بالا توضیح داده شد) نیاز دارید تا راهی برای خروج ادرار موجود در بدن شما باشد. وابسته به نوع عمل ترمیمی، باید یاد بگیرید که چگونه کیسه‌ی یوروستومی را خالی کنید و یا یک کتتر را در استوم قرار دهید. در کنار تمامی این تغییرات، انحراف ادرار و یوروستومی می‌توانند باعث موارد زیر گردند:
- عفونت
- نشت ادرار
- سنگ‌های کیسه
- انسداد ادرار
تغییرات فیزیکی ناشی از برداشتن مثانه یا داشتن یوروستومی نیز می‌توانند کیفیت زندگی فرد را دستخوش تغییر کنند.
تأثیر بر روی روابط جنسی در مردان
سیستکتومی رادیکال، غده‌ی پروستات و کیسه‌های منی را خارج می‌کند. از آنجا که این غدد بیشتر مایع اسپرم را تولید می‌کنند، با برداشتن آنها، دیگر اسپرمی در بدن مرد ساخته نخواهد شد. مرد می‌تواند به ارگاسم برسد اما ارگاسم او خشک خواهد بود. پس از این عمل جراحی، بسیاری از مردان دارای آسیبی عصبی خواهند شد که توانایی آنها در نعوظ را تغییر می‌دهد. در برخی از مردان این مشکل با مرور زمان بهبود می‌یابد. به طور کلی، هرچه مرد جوان‌تر باشد، با احتمال بیشتری می‌تواند توانایی خود در نعوظ کامل را دوباره به دست آورد. اگر این مسئله برای شما مهم است، پیش از انجام عمل جراحی آن را با پزشک خود در میان بگذارید. روش‌های جدیدتر جراحی، احتمال بروز مشکل در نعوظ را کاهش داده اند.
تأثیر بر روی روابط جنسی زنان
در جراحی ترمیمی واژن، عموماً قسمت جلویی واژن برداشته می‌شود که ممکن است برای برخی از زنان باعث ناخوشایندی در عمل جنسی شود. با این حال، در بیشتر موارد، دخول هنوز ممکن است باشد. یک راه حل برای حل این مشکل، بازسازی واژن است که به عنوان عمل ترمیمی واژن شناخته می‌شود. وجود بیش از یک روش برای انجام این عمل، بنابراین مشورت با پزشک خود درباره مزایا و معایب هر گزینه ضروری است.
به هر حال، برای راحت‌تر کردن عمل جنسی، روش‌های بسیاری وجود دارد، بگیرید که آیا امکان باقی ماندن بسته‌های عصبی در طول جراحی وجود دارد یا خیر. اگر جراح انتهای مثانه را در جایی که بیرون از بدن باز می‌شود، بیرون بیاورد، ممکن است کلیتوریس برخی از منابع خونی خود را از دست بدهد که این ممکن است بر تحریک جنسی زنان تأثیر بگذارد. بنابراین، مشورت با جراح خود درباره‌ی امکان باقی گذاشتن انتهای مثانه اهمیت دارد.
خطرها
خطرهای هر نوعی از برداشتن مثانه به ریسک‌های همراه با هر نوع عمل جراحی دیگر شبیه است. مشکلات همراه یا کمی بعد از انجام این عمل جراحی شامل موارد زیر می‌باشند:
- عکس العمل به بیهوشی
- خونریزی ناشی از عمل جراحی
- ایجاد لخته‌ی خون در پاها یا ریه‌ها
- آسیب به ارگان‌های مجاور
- عفونت در محل عمل جراحی
بسیاری از افراد حداقل کمی درد را بعد از عمل دارند، که می‌تواند با داروهای مسکن تسکین یابد.
