فهرست موضوعات
تاریخ 25 آبان 1402
آموزش استفاده از توالت به یک کودک نیازمند صبر، زمان و درک زیادی است. بیشتر کودکان تا سن دو تا چهار سالگی به طور کامل یاد نمی‌گیرند که چگونه به توالت بروند. برخی از آنها ممکن است در طول روز خود را خشک نگه دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا چند سال نتوانند در شب خشک بمانند.
اگرچه شب ادراری کودکان یک اختلال پزشکی جدی نیست، اما می‌تواند تأثیرات زیادی بر کودک و خانواده‌اش داشته باشد. خیس کردن محل خواب ممکن است باعث ایجاد مشکلات اجتماعی برای کودک شود و منجر به استرس زیادی در خانواده او شود. در این موارد، صبر و درک دو عامل مهمی هستند که در تعیین راه‌حل مناسب برای این مشکل نقش دارند. هرچند نظرات متفاوتی درباره عوامل موثر در شب ادراری وجود دارد، اما یک کودک دچار شب ادراری تلقی می‌شود که به مدت ۶ ماه متوالی نتوانسته است جای خود را خشک نگه دارد. خوشبختانه، این مشکل در طول زمان به طور طبیعی برطرف می‌شود.
از آنجایی که شب ادراری کودکان یک مشکل شایع است، بسیاری از ارائه دهندگان برنامه‌ها و وسایل درمانی طی تبلیغات خود اعلام می‌کنند که درمان قطعی این مشکل هستند. اما باید مراقب باشید، بسیاری از این محصولات ادعاها و وعده‌های دروغینی ارائه کرده و ممکن است هزینه زیادی نیز دریافت کنند. پزشک بهترین منبع برای دریافت مشاوره است، و باید پیش از شروع هر گونه برنامه‌ی درمانی برای فرزند خود، با وی مشورت کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان انواع مشکلات مجاری ادراری می‌توانید با ما از طریق شماره 02188343444 تماس حاصل فرمایید.
دلایل
شب ادراری در میان کودکان پیش دبستانی امری طبیعی و بسیار شایع است. این مشکل در حدود ۴۰ درصد از کودکان ۳ ساله مشاهده می‌شود. تمام دلایل شب ادراری به طور کامل شناخته شده نیستند، اما موارد زیر اصلی ترین علل بی اختیاری ادرار در شب می‌باشند:
- مثانه کودک بطور کامل برای نگه داشتن ادرار در تمام طول شب رشد نکرده است.
- کودک نمی‌تواند تشخیص دهد که چه زمانی مثانه‌اش پر شده و باید بیدار شود و به دستشویی برود.
- شب ادراری کودکان ممکن است نشان دهنده استرس یا یک بیماری باشد.
بیشتر کودکان در سن مدرسه که جای خود را خیس می‌کنند دچار شب ادرای اولیه هستند. این بدین معنی است که هیچ گاه قادر به کنترل مثانه خود در شب نبوده‌اند. آنها از بدو تولد دچار این مشکل بوده‌اند و اغلب سابقه خانوادگی شب ادرای دارند. کودکانی که در سنین بالاتر دچار مشکل کنترل مثانه در شب می‌شوند اغلب حداقل یکی از والدینشان همین مشکل را داشته است. در بیشتر موارد، این کودکان در همان سنی که والدین آنها بر این مشکل فائق آمده‌اند، درمان می‌شوند. از دیگر دلایل شب ادراری در کودکان می توان به یبوست ، عفونت مجاری ادراری و مثانه پرکار اشاره کرد.
نشانه‌ها
برخی والدین می‌ترسند که شب ادراری فرزندشان ناشی از یک بیماری یا مشکل جسمی دیگری است. در واقع تنها حدود یک درصد از موارد شب ادراری کودکان مرتبط با بیماری یا مشکلاتی مانند موارد زیر است:
- عفونت مثانه یا کلیه
- دیابت
- نقص در سیستم ادراری کودک
در هر یک از این شرایط، اغلب تغییراتی در مقدار و دفعات ادرار کردن کودک در طول روز بوجود می‌آید. همچنین ممکن است فرزند شما در حین دفع ادرار دچار ناراحتی شود. در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌های زیر در هر سنی باید با پزشک مشورت کنید:
- زور زدن غیر معمول در حین ادرار، جریان بسیار کم یا قطره قطره آمدن ادرار که مداوم بوده یا تنها پس از ادرار رخ می‌دهد.
- ادرار تیره یا خونی یا لکه‌های خون بر روی لباس زیر یا لباس خواب
- خیس شدن در طول روز علاوه بر شب
- سوزش ادرار
آزمایش‌ها و تشخیص
روش‌های درمان شب ادراری کودکان
قبل از بحث در مورد درمان شب ادراری، دو نکته مهم وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. اول اینکه کودکان عمداً جای خود را خیس نمی‌کنند. دوم اینکه بیشتر متخصصان اطفال شب ادراری را تا زمانی که کودک حداقل ۶ سال دارد به عنوان یک مشکل در نظر نمی‌گیرند.
گزینه‌های درمانی بسته به سن بیمار، تعداد دفعات شب ادراری، تأثیر بر خانواده و هر گونه علائم مرتبط با شب ادراری ممکن است متغیر باشند. برای حل بهتر این مشکل، ممکن است در صورت لزوم از ترکیبی از روش‌های درمانی استفاده شود. به جز در شرایطی که دلیل پزشکی وجود داشته باشد، شب ادراری‌های اولیه و ثانویه با یک روش درمانی مورد توجه قرار می‌گیرند.
کنترل شب ادراری کودکان و تغییرات رفتاری
به فرزند خود اطمینان دهید که علائم شب ادراری با افزایش سن برطرف می‌شوند. با این حال تا آن زمان اقدامات زیر ممکن است به بهبود شرایط کمک کنند:
- پیش از خوابیدن اقداماتی انجام دهد :از کودک خود بخواهید تا به دستشویی برود و از نوشیدن مقدار زیاد آب قبل از خوابیدن پرهیز کند.
- از یک دستگاه هشدار دهنده شب ادراری استفاده کنید: اگر فرزندتان به سن ۷ یا ۸ سالگی رسید و همچنان قادر به خشک نگه داشتن خود در طول شب نیست، ممکن است یک دستگاه هشدار دهنده موثر باشد. هنگامی که این دستگاه متوجه ادرار شود، هشدار می‌دهد بطوری که کودک می‌تواند بیدار شود و به دستشویی برود. این هشدارها در هنگامی که کودکان خود به خود دچار مشکل کنترل مثانه می‌شوند، بسیار موثر خواهند بود.
- به کودک خود اجازه دهید کمک کند: فرزند خود را تشویق کنید تا ملافه و روتختی خود را عوض کند. این کار مسئولیت‌پذیری را به وی آموزش می‌دهد. همچنین می‌تواند به کاهش احساس شرمندگی از اینکه اعضای خانواده در هر بار که او جای خود را خیس می‌کند، متوجه می‌شوند کمک کند.
- محدود کردن مصرف مایعات: محدود کردن میزان مصرف مایعات پس از شام به منظور کاهش تولید ادرار در شب انجام می‌گیرد. با اینکه اطلاعات کمی برای اثبات این روش وجود دارد، اما بسیاری از والدین آن را به عنوان راهی ساده برای درمان شب ادراری تلقی می‌کنند.
- درمان مثانه: این روش کودکان را تشویق می‌کند تا میزان مصرف مایعات را در طول روز افزایش دهند تا احساس پر بودن مثانه را درک کنند، با اولین علامت اقدام به واکنش به مثانه کرده و هر بار که به دستشویی می‌روند مثانه‌ی خود را بطور کامل تخلیه کنند.
- روان درمانی: یک گزینه درمانی برای کودکان دچار شب ادراری ثانویه در اثر یک واقعه دردناک در طول زندگی یا آنهایی که به دلیل شب ادراری دارای مشکل قابل ملاحظه در اعتماد بنفس خود هستند.
دارو
هنگامی که هیچ درمان دیگری موثر نباشد، ممکن است پزشک استفاده از دارو را توصیه کند. استفاده از دارو برای درمان شب ادراری زمانی توصیه می‌شود که تمام روش‌های درمانی دیگر موفقیت‌آمیز نبوده باشند. تعداد معدودی دارو وجود دارند که پزشکان برای درمان شب ادراری تجویز می‌کنند. نوع داروی مورد استفاده برای هر کودک و سابقه شب ادراری وی متفاوت است.
- دسموپرسین: این دارو به کلیه‌ها کمک می‌کند تا ادرار کمتری تولید کند.
- ایمی پرامین: این دارو دارای نرخ موفقیت ۴۰ درصد است اما بین دوز موثر و دوز سمی آن فاصله کمی وجود دارد.
- اکسی‌بوتینین: این دارو به خودی خود درمان موثری برای شب ادراری کودکان نیست، اما در صورتی که همراه با هشدار دهنده شب ادراری یا دسموپرسین استفاده شود، ممکن است تا حدی باعث آرام شدن مثانه شود تا آن درمان‌ها موفقیت بیشتری داشته باشند.
درمان‌های دیگر
برخی پزشکان ورزش‌های کشش مثانه را توصیه می‌کنند. با انجام این ورزش‌ها کودک به تدریج فاصله بین ادرار روزانه را افزایش می‌دهد بطوری که مثانه می‌تواند به آرامی کشیده شود و ادرار بیشتری را نگه دارد.
والدین چگونه می‌توانند کمک کنند؟
والدین می‌توانند با انجام برخی اقدامات به کاهش استرس مرتبط با شب ادراری کمک کنند:
- به کودک خود یادآوری کنید که شب ادراری تقصیر کسی نیست.
- به کودک خود بگویید که بسیاری از کودکان دیگر همین مشکل را دارند.
- فرزند خود را به دلیل شب ادراری تنبیه یا خجالت‌زده نکنید.
- مطمئن شوید که خواهر و برادران وی برای این مشکل او را اذیت نمی‌کنند.
- اگر کسی در خانواده قبلاً دچار شب ادراری بوده است به فرزند خود بگویید.
- طرز برخورد ملایمی پس از هر بار شب ادراری با فرزند خود داشته باشید.
- هر گونه تلاشی که کودک برای رفع مشکل شب ادراری انجام می‌دهد را تشویق کنید (برای مثال عوض کردن ملافه‌ها یا کمک به شستن آنها)
- برای موفقیت در هر یک از این موارد فرزند خود را تحسین کنید: بیدار شدن در شب برای ادرار کردن، کم بودن لکه‌های ادرار یا خشک ماندن در طول شب
