سنگ مثانه رسوب‌های اندکی از مواد معدنی است که در مثانه شکل می‌گیرد. علائم شایع سنگ مثانه شامل درد هنگام ادرار کردن و خون در ادرار است. طیف وسیعی از گزینه‌های درمانی برای سنگ مثانه در دسترس است. جراحی بسته سنگ مثانه معمولاً در از بین بردن آن‌ها مؤثر است ، و معمولاً جراحی تهاجمی (عمل جراحی شامل برش بزرگ) لازم نیست. اما اگر شرایط اساسی که باعث ایجاد سنگ مثانه نشده است (یا نمی‌توان آن را درمان کرد) ، احتمال بازگشت سنگ مثانه وجود دارد. یکی از بهترین جراحی‌های سنگ مثانه به عنوان جراحی سیستولیتومی پرکوتانوس یا جراحی بسته سنگ مثانه (PCCL) شناخته می‌شود.
برای دانستن اطلاعات بیشتر درباره‌ی این روش جراحی، مراقبت‌های قبل و بعد از آن ادامه این مطلب را بخوانید
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره جراحی بسته سنگ مثانه و یا رزرو نوبت در مطب دکتر سلمان اسلامی با شماره تلفن‌های 02188343444 – 02188343445 – 02188343446 تماس حاصل فرمایید.
علل سنگ مثانه
شایع‌ترین علت سنگ مثانه عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه در هنگام ادرار کردن است.
ادرار توسط کلیه‌های شما تولید می‌شود. این ماده از آب مخلوط با مواد زائد ساخته شده است که کلیه‌ها از خون شما خارج می‌کنند. یکی از مواد زاید اوره است که یک ترکیب شیمیایی از نیتروژن و کربن است.
اگر ادرار در مثانه شما باقی بماند، مواد شیمیایی داخل اوره شروع به چسبیدن به یکدیگر و تشکیل کریستال می‌کنند. با گذشت زمان ، بلورها شروع به سخت شدن (سنگین شدن) و تشکیل سنگ مثانه می‌کنند.
در این صورت درمان ضروری است و جراحی بسته سنگ مثانه به روش PCCL یکی از بهترین روشهای جراحی است.
برخی از دلایل متداول که مردم نمی‌توانند مثانه خود را به طور کامل خالی کنند ، در زیر آورده شده است.
بزرگ شدن پروستات
پروستات غده کوچکی است که فقط در آقایان یافت می‌شود و در پشت لگن قرار دارد. پروستات بین آلت تناسلی و مثانه یافت می‌شود و مجرای ادرار را احاطه می‌کند (لوله‌ای که ادرار را از مثانه به آلت تناسلی منتقل می‌کند). عملکرد اصلی پروستات کمک به تولید منی است. در بسیاری از مردان، با افزایش سن، پروستات بزرگ‌تر می‌شود. بزرگ شدن پروستات همچنین به عنوآن‌هایپرپلازی خوش خیم پروستات شناخته می‌شود.
پروستات بزرگ شده فشار را به مجرای ادرار وارد می‌کند و جریان طبیعی ادرار را قطع می‌کند ، و ادرار در مثانه باقی می‌ماند. درمان کردن زودهنگام بزرگی پروستات از ایجاد سنگ مثانه و نیاز به جراحی PCCL پیشگیری می‌کند.
مثانه عصبی یا نوروژنیک
مثانه نوروژنیک شرایطی است که اعصاب مغزی برای کنترل مثانه آسیب می‌بیند ، به این معنی که فرد قادر به تخلیه کامل مثانه خود نیست. مثانه نوروژنیک می‌تواند درنتیجه آسیب نخاع ، سکته مغزی یا شرایط عصبی (شرایطی که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد) مانند اسپینا بیفیدا ایجاد شود.
بیشتر افراد مبتلا به مثانه نوروژنیک نیز برای خالی کردن مثانه خود نیاز به سوند دارند. سوند لوله ای است که داخل مجرای ادرار وارد شده و تا مثانه بالا می‌رود. ادرار از طریق این لوله از مثانه تخلیه می‌شود.
سیستوسل
سیستوسل شرایطی است که زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با ضعیف شدن دیواره مثانه، شروع به افتادن روی واژن می‌شود. این امر می‌تواند بر جریان طبیعی ادرار در مثانه تأثیر بگذارد.
سیستوسل می‌تواند در طی دوره‌ای از فشار بیش از حد مانند زایمان ، یبوست مزمن یا بلند کردن اجسام سنگین ایجاد شود.
دیورتیکول بلیدر
دیورتیکول بلیدر کیسه‌هایی است که در دیواره مثانه ایجاد می‌شود. اگر دیورتیکول به اندازه مشخصی رشد کند ، می‌تواند مشکل باشد که مثانه خود را به طور کامل خالی کنید.
دیورتیکول مثانه می‌تواند در بدو تولد وجود داشته باشد یا به عنوان عارضه عفونت یا بزرگ شدن پروستات ایجاد شود.
سایر دلایل ایجاد کننده سنگ مثانه
سایر دلایل کمتر متداول ایجاد کننده سنگ مثانه شامل موارد زیر است:
- رژیم غذایی پر چربی ، پر شکر یا پر نمک
- کمبود آب بدن در طولانی مدت
- کمبود ویتامین A و یا ویتامین B
هر سه این فاکتورها می‌توانند ترکیب شیمیایی ادرار را تغییر داده و تشکیل سنگ مثانه را محتمل تر نمایند.
با این حال ، این عوامل خطر فقط روی افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند ، تأثیر می‌گذارد و آن‌ها علل غیر معمول سنگ مثانه در ایرلند هستند.
در چه صورت جراحی بسته سنگ مثانهPCCL برای بیمار ضروری است؟
در بعضی موارد ، سنگ مثانه هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند زیرا آن‌ها اغلب به اندازه کافی کوچک هستند که در هنگام ادرار کردن از مثانه خارج شوند. با این حال ، بیشتر افراد مبتلا به سنگ مثانه علائم را تجربه می‌کنند زیرا سنگ‌ها یا دیواره مثانه را تحریک می‌کنند یا جریان طبیعی ادرار را از مثانه سد می‌کنند. علائم سنگ مثانه که به جراحی بسته سنگ مثانه PCCL نیاز دارد شامل:
- درد پایین شکم
- درد در آلت تناسلی مردان
- درد اطراف کمر ، باسن و پشت که می‌تواند هنگام حرکت یا ورزش بدتر شود (در زن و مرد)
- درد هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار شما
- ادرار منقطع ( ” توقف و شروع دوباره ” )
- نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول و یا بیدار شدن در طول شب زیرا نیاز به ادرار کردن دارید
- مشکل در شروع ادرار
اقدامات لازم قبل از جراحی بسته سنگ مثانه
قبل از انجام عمل بسته سنگ مثانه برای اطمینان از وجود سنگ انجام آزمایش ضروری است. متخصص اورولوژی یکی از تست‌های سونوگرافی یا اوروگرام داخل وریدی را برای بیمار انجام می‌دهد:
برای تشخیص سنگ مثانه می‌توان از انواع آزمایش‌ها استفاده کرد ، در طی یک اوروگرام داخل وریدی ، رنگی به ورید تزریق می‌شود که در نهایت از طریق دستگاه ادراری شما از بدن شما خارج می‌شود. این رنگ به وضوح روی اشعه ایکس نشان داده می‌شود و باعث می‌شود سنگ مثانه و محل قرارگیری آن‌ها مشخص شود.
ناهنجاری‌های مثانه با استفاده از سیستوسکوپی نیز قابل شناسایی است. در این روش ، یک لوله نازک و توخالی به نام سیستوسکوپ در مجرای ادرار شما وارد می‌شود تا داخل مثانه شما مشاهده شود.
نمونه خون و ادرار همچنین ممکن است برای شناسایی هرگونه بیماری اساسی پزشکی که ممکن است باعث ایجاد این سنگ‌ها شود، آزمایش شود.
داروهایی باید پیش از عمل جراحی از مصرف آن‌ها خودداری کنید
در زیر لیستی از داروها که حداقل 7-10 روز قبل از انجام عمل بسته سنگ مثانه (PCCL) از مصرف آن‌ها خودداری کنید، وجود دارد. بسیاری از این داروها می‌توانند عملکرد پلاکت یا توانایی لخته شدن بدن را تغییر دهند و بنابراین ممکن است در خونریزی ناخواسته در طی یا بعد از عمل نقش داشته باشند. بدون تماس با پزشک تجویزکننده ، مصرف هیچ دارویی را متوقف نکنید تا تأیید آن‌ها را دریافت کنید.
o آسپیرین ، موترین، ایبوپروفن، آدویل، آلکا شلتزر، ویتامین E ، تیسلید، کومادین، لوونوکس، سلبریکس، وولتارین، ویووکس، پلاویکسو، لیستی رسمی از این داروها و سایر موارد توسط متخصصین جراحی به شما ارائه می‌شود.
سيستوليتولاپاكسي يا عمل بسته سنگ مثانه (PCCL)
اگر سنگ مثانه شما کوچک است ، ممکن است با نوشیدن آب بیشتر آن را از مثانه خود بیرون بریزید. توصیه معمول نوشیدن حداقل 1.2 لیتر (شش تا هشت لیوان) آب در روز است. پزشک معالج شما می‌تواند به شما توصیه کند که آیا شما نیاز به افزایش مقدار آب آشامیدنی دارید یا خیر. اگر سنگ مثانه شما بزرگ باشد ، قبل از برداشتن، باید از هم جدا شود. این کار معمولاً با استفاده از روشی موسوم به سیستولیتولاپکسی یا جراحی بسته سنگ مثانه انجام می‌شود.
در طی جراحی بسته سنگ مثانه، یک سیستوسکوپ در مثانه شما وارد می‌شود. امواج اولتراسوند یا لیزرها از سیستوسکوپ منتقل می‌شوند و برای شکسته شدن سنگ‌ها استفاده می‌شوند.
جراحی بسته سنگ مثانه تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود ، بنابراین دردناک نیست.
در طی عمل جراحی بسته سنگ مثانه، احتمال کمی برای عفونت وجود دارد ، بنابراین ممکن است به عنوان احتیاط به شما آنتی بیوتیک داده شود.
بعد از عمل چه انتظاری باید داشت؟
برای کاهش دوره نقاهت و بهبودی سریع پس از عمل بسته سنگ مثانه (PCCL) رعایت موارد زیر ضروری است:
دوره فوری بعد از عمل
شما بعد از جراحی عمل بسته سنگ مثانه به اتاق بهبودی منتقل خواهید شد. اگر یک سوند ادرار (فولی) در حین عمل قرار گرفته باشد، ممکن است یک بار بیدار، هشیار و با خیال راحت از طرف پرستار شما خارج شود. هنگامی که درد شما کنترل شد و توانستید ادرار کنید ، ممکن است از اتاق بهبود به خانه مرخص شوید. تقریباً در هر ادرار خون در ادرار خود خواهید دید. با گذشت زمان و هیدراتاسیون ، ادرار باید به آرامی از رنگ قرمز هندوانه ای به صورتی روشن تبدیل شود تا پاکسازی به صورت کامل انجام شود. ممکن است دچار درد استنت یا اسپاسم مثانه باشید که با استفاده از داروهای مثانه بیش فعال و یا توسط سوند فولیک به شما کمک می‌کند. به دلیل ابزار دقیق ، اکثر بیماران 4 تا 5 روز آنتی بیوتیک خوراکی دریافت می‌کنند تا از عفونت ادراری جلوگیری شود.
درد بعد از عمل
اکثر بیماران بعد از جراحی بسته سنگ مثانه درد خفیف تا متوسطی را در ناحیه پهلو و یا مثانه تجربه می‌کنند. این امر به طور کلی با استفاده از مواد مسکن خوراکی (داروهای ضد درد) مانند Percocet یا Vicodin کنترل می‌شود. همان‌طور که از جراحی بسته سنگ مثانه خود خارج می‌شوید ، ممکن است شما بتوانید قدرت داروهای اضافی Tylenol یا Motrin را کاهش دهید ، زیرا مواد مسکن ممکن است باعث یبوست و آرام بخشی شود.
استنت ادراری
تقریباً همیشه پس از جراحی بسته سنگ مثانه، یک لوله کوچک به نام استنت در مجرای ادرار قرار می‌گیرد. این استنت برای تسهیل تخلیه ادرار به مثانه کمک می‌کند. بعداً استنت توسط جراح شما در مطب خارج می‌شود. ممکن است اسپاسم مثانه مربوط به استنت مجرای ادراری که در پایان مراحل شما قرار گرفته است را تجربه کنید.
حالت تهوع
تهوع پس از هر عمل جراحی به خصوص مربوط به بیهوشی عمومی نسبتاً شایع است. این امر معمولاً زودگذر و خود محدود شونده است. اگر تهوع و استفراغ بیش از حد دارید ، برای مشاوره باید با جراح خود تماس بگیرید.
دوش گرفتن
بیماران می‌توانند بلافاصله پس از ترخیص از بیمارستان ، دوش بگیرند
فعالیت بدنی
اکثر بیماران قادرند فعالیت های روزمره و عادی را طی 5-7 روز پس از جراحی بسته سنگ مثانه انجام دهند. با این حال ، بسیاری از بیماران خستگی و ناراحتی بیشتری را با استنت مجاری ادراری در مثانه نشان می‌دهند. این امر ممکن است میزان فعالیت‌هایی را که می‌توانید انجام دهید محدود کند.
رژیم غذایی
اکثر بیماران تنها 24 ساعت بعد از جراحی بسته سنگ مثانه غذاهای مایع مانند سوپ باید بخورند، زیرا عملکرد روده شما به دلیل اثرات جراحی و بیهوشی عمومی ممکن است کمتر شده باشد. پس از این دوره ، ممکن است بیماران رژیم غذایی منظم را همان‌طور که قبلا خورده می‌شد از سر بگیرند.
خستگی
خستگی بعد از عمل بسیار شایع است و باید چند روز بعد از عمل جراحی فروکش کند.
مراجعه‌های بعدی به پزشک معالج
بیماران پس از انجام جراحی بسته سنگ مثانه باید جراح خود را به صورت مرتب ملاقات کنند.
