یافتن بهترین راه برای درمان بی اختیاری ادراری در زنان مستلزم صرف زمان است و باید مراحل مختلفی را طی کرد. در صورتی که روشهای مراقبتی کمکی به بهبود بیمار نکرده باشد بیمار میتواند از پزشک خود در خصوص سایر روشهای موجود به منظور کنترل مشکلش سوال کند. در صورتی که شما دچار علایم و نشانه‌های شدید بی اختیاری استرسی یا بیش فعالی مثانه هستید می‌توان از عمل جراحی به عنوان یک راه حل دائمی برای مشکل شما استفاده کرد. اما همه افراد نمی‌توانند متقاضی عمل جراحی باشند. افرادی که دچار بی اختیاری ادراری هستند باید با روشهای موجود برای درمان مشکل خود آشنا شوند.
نکاتی که باید قبل از جراحی در نظر گرفت
قبل از انجام عمل جراحی برای درمان بی اختیاری ادراری باید به نکات زیر توجه کنید:
- باید مشکل شما به طور دقیق ارزیابی شود. برای درمان انواع مختلف بیش فعالی از روشهای جراحی متفاوتی استفاده میشود. پزشک شما را به متخصص بی اختیاری ادراری، متخصص ارولوژی یا متخصص زنان ارجاع میدهد تا ارزیابی‌های بیشتری انجام گردد.
- درباره برنامه خود برای داشتن فرزند فکر کنید زیرا ممکن است پزشک به شما پیشنهاد دهد تا زمانی که دوران فرزند آوری شما به پایان نرسیده است برای انجام عمل جراحی صبر کنید. فشاری که دوران بارداری و زایمان به مثانه، میزنای و بافت‌های محافظ آن وارد می‌کنند میتواند مزایای حاصل از جراحی را به خطر بیاندازد.
- باید با این واقعیت روبرو شوید که عمل جراحی تنها به اصلاح مشکلی میپردازد که با آن هدف طراحی میشود. عمل جراحی میتواند به درمان همه انواع بی اختیاری‌های ادراری بپردازد به عنوان مثال اگر شما دچار بی اختیاری ترکیبی هستید، ترکیبی از بی اختیاری استرسی و بیش فعالی مثانه، عمل جراحی میتواند به بهبود بی اختیاری استرسی کمک کند اما تاثیری در بهبود بیش فعالی مثانه نخواهد داشت و پس از جراحی برای درمان بیش فعالی مثانه شما به فیزیوتراپی و دارو درمانی نیاز خواهید داشت.
قبل از عمل
قبل از جراحی باید اطلاعات کاملی را در خصوص داروهایی که مصرف می‌کنید در اختیار پزشک قرار دهید. این فهرست شامل انواع داروها، مکمل یا گیاهان دارویی است که بدون تجویز پزشک تهیه می‌کنید. پزشک چند روز قبل از عمل از شما می‌خواهد به نکات زیر توجه کافی داشته باشید:
- پزشک از شما می‌خواهد که از مصرف برخی داروها مانند آسپرین، ایبوپروفن، ادویل، موترین، وارفارین و سایر داروهایی که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند اجتناب نمایید.
- از پزشک خود بپرسید روزی که قرار است جراحی انجام شود از چه داروهایی باید استفاده کنید.
- در صورتی که سیگار می‌کشید بهتر است هر چه زودتر سیگار کشیدن خود را ترک کنید و تا دوران بهبود در شما به سرعت سپری شود.
روزی که قرار است جراحی انجام شود به نکات زیر توجه کنید:
- پزشک و شما می‌خواهد که به مدت ۶ تا ۱۲ ساعت قبل از عمل از خوردن و آشامیدن اجتناب کنید.
- در صورتی که باید از داروی خاصی استفاده کنید آن را با یک جرعه کوچک آب مصرف نمایید.
- سر ساعت مشخص شده به بیمارستان مراجعه کنید تا اقدامات بعدی انجام گردد.
انواع جراحی برای درمان بی اختیاری ادرار زنان
در برخی از زنان علائم و نشانه‌های بی اختیاری استرسی یا بیش فعالی مثانه به روشهای درمانی مراقبتی پاسخ نمی‌دهد. هنگامی که شما از روشهای مراقبتی نتیجه نمی‌‌گیرید و بی اختیاری ادراری شما زندگی اجتماعی و فردی تان را مختل کرده است می‌توانید از عمل جراحی به عنوان آخرین راه حل کمک بگیرید. جراحی بی اختیاری ادراری یک روش پر تهاجمی است و در مقایسه با سایر روشهای درمانی با ریسک بروز عوارض متعددی همراه است اما در موارد شدید به عنوان یک راه حل دائمی در نظر گرفته میشود. پزشک با توجه به نوع بی اختیاری ادراری شما از روشهای جراحی متعدد استفاده میکند. اکثر روشهای جراحی که برای درمان بی اختیاری ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرند به اصلاح و بهبود بی اختیاری استرسی کمک میکند. با این حال روشهای جراحی کم خطر نیز برای درمان سایر مشکلات مثانه از قبیل بیش فعالی مثانه که تحت عنوان بی اختیاری فوریتی یا سندروم تکرر ادرار شناخته میشود، مورد استفاده قرار میگیرد.
جراحی اسلینگ برای درمان بی اختیاری ادراری
اکثر روشهای جراحی که برای درمان بی اختیاری ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرند در دو دسته گنجانده میشوند که عبارتند از جراحی تعلیق گردن مثانه و جراحی اسلینگ. در جراحی اسلینگ پزشک از نوارهای قابل تجزیه بافت خود بدن شما یا گاهی اوقات بافت حیوانی یا بافت یک ناحیه از بدن به منظور ایجاد اسلینگ زیر میزنای که وظیفه حمل ادرار از مثانه به خارج از بدن را برعهده دارد، یا در ناحیه کلفت شده عضله جایی که مثانه به میزنای متصل میشود؛ استفاده خواهد کرد. اسلینگ از میزنای محافظت میکند و به بسته نگه داشتن آن کمک خواهد کرد به ویژه هنگامی که شما عطسه یا سرفه می‌کنید، تا دیگر دچار نشت ادرار نشوید. جراحی اسلینگ به عنوان بهترین روش درمانی به شرایط شما بستگی دارد. پزشک با شما در خصوص مزایا و معایب هریک از روشهای درمانی صحبت میکند تا انتخاب مناسبی برای درمان بی اختیاری ادراری داشته باشید.
اسلینگ بدون ایجاد فشار
برای کاشت اسلینگ بدون ایجاد فشار نیازی به بخیه و برش نیست. این نوع اسلینگ از بافت سنتتیک ساخته شده است و خود بافت بدن به نگه داشتن اسلینگ کمک میکند. در نهایت بافت اسکار درون و اطراف آن ایجاد میشود تا از تکان خوردن و حرکت کردن آن پیشگیری گردد. برای کاشت اسلینگ پزشک از یکی از سه روش زیر استفاده خواهد کرد:
- در روش رتروپوبیک جراح اقدام به ایجاد یک برش کوچک درون واژن و زیر میزنای خواهد کرد. جراح همچنین در قسمت فوقانی استخوان شرمگاهی دو سوراخ کوچک را ایجاد میکند تا امکان وارد کردن سوزن وجود داشته باشد. سپس جراح از یک سوزن به منظور عبور دادن لینک زیر میزنای و پشت استخوان شرمگاهی استفاده میکند. در نهایت پزشک از چند بخیه جذبی برای بستن برش ایجاد شده درون واژن استفاده میکند و برش‌های ایجاد شده روی استخوان شرمگاهی را به کمک چسب مخصوص یا نخ بخیه می‌بندد.
- ترنسبابولاتور روشی است که در آن پزشکی یک برش را درون واژن ایجاد میکند و دقیقاً مراحل انجام شده در روش بالا را تکرار خواهد کرد. سپس در هر دو طرف لابیا یک سوراخ کوچک را ایجاد میکند تا امکان عبور دادن سوزن فراهم شود. مسیر قرار دادن اسلینگ در این روش با روش رتروپوبیک تفاوت دارد اما با این حال زیر میزنای قرار داده میشود. پس از اتمام کار پزشک به کمک بخیه‌های جذبی به بستن برش داخل واژن و سایر نقاط میپردازد و برای بتن برش لابیا از چسب یا بخیه استفاده خواهد کرد.
- در یک روش دیگر پزشک به ایجاد یک برش کوچک در واژن میپردازد تا امکان انجام عمل جراحی فراهم شود. سپس از طریق برش ایجاد شده به نصب اسلینگ خواهد پرداخت که دقیقا مشابه دو روش بالا است. در این روش نیازی به استفاده از برش یا سوزن نمی‌باشد.
دوران بهبود در جراحی اول متغیر است ممکن است پزشک شما بخواهد به مدت ۲ تا ۴ هفته از محل کار خود مرخصی بگیرید و از انجام دادن فعالیت‌های جسمانی سنگین مانند برداشتن وزنه خودداری نمایید تا به تدریج بهبود پیدا کنید. پزشک از شما می‌خواهد که تا شش هفته پس از جراحی از روابط جنسی خودداری کنید. استفاده از اسلینگ یک روش ایمن و موثر برای درمان بی اختیاری استرسی ادرار است با این حال برخی از زنان دچار عوارض جانبی جدی از قبیل درد و عفونت خواهند شد.
اسلینگ متداول
در یک روش متداول پزشک به ایجاد یک برش درون واژن میپردازد و اسلینگی که از بافت نرم بدن یا بافت حیوانی است را زیر گردن مثانه قرار میدهد. پزشک کمک برش دیگری که در شکم ایجاد میشود اسلینگ را به سمت بالا می‌کشد تا در محل مناسبی قرار بگیرد و انتهای اسلینگ را به کمک بخیه به بافت لگن یا دیواره شکم متصل میکند. برای انجام این روش به پزشک به ایجاد یک برش بزرگ تر نیاز دارد و شما باید یک شبانه روز در بیمارستان بستری شوید. دوران بهبود در این عمل جراحی طولانی تر است و در این دوران به استفاده از کاتتر موقت پس از جراحی نیاز خواهید داشت.
جراحی معلق کردن گردن مثانه برای درمان بی اختیاری ادراری
جراحی معلق کردن گردن مثانه به تقویت وضعیت میزنای و گردن مثانه کمک میکند و به این ترتیب دیگر آویزان نیستند. در این حالت میزنای به گردن مثانه فشار وارد میکند تا از نشت ادرار پیشگیری گردد. جراح برای انجام این عمل جراحی به ایجاد یک برش در قسمت تحتانی شکم میپردازد یا کجروی را از طریق یک برش کوچک و به وسیله دستگاه و دوربین فیلمبرداری انجام خواهد داد. پزشک بخیه‌های مورد نیاز را در نزدیکی گردن مثانه قرار میدهد. برای انجام جراحی معلق کردن گردن مثانه از طریق دیواره شکم شما به بیهوشی عمومی یا بیهوشی نخاعی نیاز خواهید داشت. معمولاً فرآیند بهبود حدود چند هفته طول می‌کشد و شما در این دوران به استفاده از سوند نیاز خواهید داشت تا بتوانید به طور طبیعی ادرار کنید. دوران بهبود در جراحی لاپاراسکوپی کوتاه تر است.
تحریک عصب برای درمان بیش فعالی مثانه
برخی از روشهای درمانی خاص برای درمان بیش فعالی مثانه عبارتند از تحریک اعصاب که به ارسال سیگنال‌های نیاز به دفع ادرار می‌پردازند.
تحریک عصب ساکرال
جراح اقدام به کاشت یک دستگاه کوچک که شبیه پیس می‌کر است زیر سطح پوست باسن می‌نماید. یک سیم کوچک که در قسمت ابتدای آن الکترود قرار گرفته است به دستگاه متصل میشود که وظیفه ارسال پالس الکتریکی به عصب ساکرال را برعهده دارد. این جریان الکتریکی بدون‌درد از ارسال پیام عصبی توسط مثانه بیش فعال به مغز به منظور نیاز به دفع ادرار پیشگیری میکند. کاشت این دستگاه الکتریکی در یک عمل جراحی کوچک انجام میشود و سیم زیر سطح پوست قرار میگیرد و دستگاه تحریک کننده آن در خارج از بدن قرار دارد. در نهایت در صورتی که این دستگاه به بهبود علائم شما کمک کند می‌توانید اقدام به کاشت آن نمایید. عمل جراحی برای کاشت این دستگاه به صورت سرپایی در اتاق عمل و تحت بیهوشی عمومی و بی حسی خفیف انجام میشود. پزشک سطح تحریک کنندگی این دستگاه را از طریق سیستم برنامه دهی دستی تنظیم میکند و شما نیز توانایی تنظیم آن را خواهید داشت.
تحریک عصب تیبیال
در این روش پزشک یک سوزن کوچک را زیر سطح پوست و در نزدیکی مچ پا قرار میدهد که به ارسال امواج تحریک کننده میپردازد تا به تحریک عصب تیبیال بپردازد. تحریک عصب تیبیال به مدت ۱۲ هفته انجام میشود و هر جلسه حدود ۳۰ دقیقه طول خواهد کشید. پزشک با توجه به واکنش شما به این روش درمانی نیاز به جلسات بعدی و مراجعات منظم به منظور حفظ نتایج بدست آمده را توصیه خواهد کرد.
پس از جراحی
پس از عمل جراحی به منظور پیشگیری از خونریزی درون واژن مقداری بانداژ قرار داده میشود که معمولاً چند ساعت پس از عمل یا چند روز بعد خارج میشود. بخیه‌های به کار رفته در واژن پس از چند هفته جذب خواهد شد و شما باید پس از یک تا سه ماه بدون هیچ گونه مشکلی بتوانید رابطه جنسی داشته باشید. باید از دستورات پزشک در خصوص مراقبت‌های بعد از عمل و پس از ترخیص شدن از بیمارستان پیروی کنید و در فواصل زمانی مشخص شده به پزشک مراجعه کنید. مشکل نشت ادرار در اکثر زنان بهبود پیدا میکند اما ممکن است شما هنوز دچار مقداری نشت ادرار باشید که این امر به دلایل دیگری که باعث بی اختیاری ادراری میشوند ارتباط دارد.
خطرات
جراحی بی اختیاری ادراری نیز مانند همه عمل‌های جراحی با خطرات خاص خود همراه است. اگرچه خطرات این جراحی خیلی شایع نیستند و برخی از آنها به شرح زیر می‌باشند:
- اختلال موقت در دفع ادرار یا تخلیه نشدن کامل مثانه
- بروز بیش فعالی مثانه که میتواند شامل بی اختیاری فوریتی ادرار باشد.
- عفونت مجاری ادراری
- رابطه جنسی دردناک و اختلال در رابطه جنسی
شما می‌توانید قبل از عمل جراحی با پزشک خود در خصوص خطرات و مزایای عمل جراحی صحبت کنید تا شما را راهنمایی کند.
