هیدروسل در کودکان پسر، به ویژه نوزادان بسیار شایع است. این عارضه همچنین در حدود 1 درصد از مردان بالغ، به طور معمول پس از 40 سالگی رخ می‌دهد. هیدروسلکتومی یک روش جراحی برای ترمیم هیدروسل است که شامل تجمع مایعات در اطراف بیضه می‌باشد. اغلب اوقات، هیدروسل بدون درمان خود به خود برطرف می‌شود. اگرچه، با بزرگ‌تر شدن هیدروسل، ممکن است تورم، درد و ناراحتی در کیسه بیضه ایجاد شود و این مسئله ممکن است نیاز به ترمیم جراحی داشته باشد. عمل هیدروسلکتومی این مایعات را خارج کرده و اندازه کیسه را به اندازه‌ی که قبل از انباشته شدن مایع بوده است، جمع و کوچک می‌کند.
هیدروسلکتومی چیست؟
هیدروسلکتومی جراحی است که برای برداشتن یا ترمیم هیدروسل انجام می‌شود. هیدروسل کیسه‌ای پر از مایعات است که اطراف بیضه را احاطه کرده و باعث تورم کیسه بیضه (کیسه‌ای که بیضه‌ها را نگه می‌دارد) می‌شود. هیدروسل ها می‌توانند ترسناک باشند زیرا بیمار می‌تواند آن‌ها را ببیند و به دلیل اینکه در یک قسمت حساس بدن قرار دارند موجب ترس بیمار شوند. آن‌ها معمولاً بدون درد هستند و اغلب بدون درمان بهبود می‌یابند. بااین‌حال، باید هرگونه اختلال در کیسه بیضه را فوراً با پزشک در میان گذاشت زیرا این گونه مسائل می‌توانند یک مشکل جدی‌تری باشند.
هیدروسلکتومی باید برای چه کسانی در نظر گرفته شود؟
یک هیدروسل می‌تواند در کیسه بیضه‌تان ایجاد شود اما شما را خیلی آزار ندهد و یا مشکلاتی را در سلامتی‌تان ایجاد نکند. می‌توانید از داروهای مسکن ضدالتهاب بدون نسخه استفاده کنید و منتظر بمانید تا ببینید که تورم فروکش کند یا خیر. این عارضه غالباً طی شش ماه خود به خود برطرف می‌شود.
اگر هیدروسل تا حد زیادی بزرگ شود، ممکن است نیاز به ترمیم داشته باشد. علائمی که نشان می‌دهد شما ممکن است نیاز به درمان جراحی داشته باشید عبارت‌اند از:
- تورم در یک طرف کیسه بیضه
- درد در یک یا هر دو بیضه
- سنگینی ناراحت کننده از بزرگ شدن کیسه بیضه
آماده شدن برای جراحی
آزمایش‌ها
قبل از جراحی، آزمایش‌های استاندارد خون و ادرار انجام خواهید داد. یک پزشک یا پرستار نحوه‌ی انجام جراحی و اینکه آیا جراح مجبور است برای تخلیه مایعات برای مدت کوتاهی پس از جراحی، لوله‌ای در بدنتان بکارد، به شما توضیح می‌دهد. این لوله به جلوگیری از عفونت و تجمع مایعات در کیسه بیضه پس از جراحی کمک می‌کند.
دادن اطلاعاتی به پزشک
حتماً تمام داروهای مصرفی و مکمل‌های غذایی از جمله مکمل‌های گیاهی را که مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از این داروها می‌توانند فرایند لخته شدن و انعقاد طبیعی خونتان را مختل کرده و باعث خونریزی شوند. پزشک شما همچنین باید بداند که آیا شما به دارویی حساسیت دارید یا با خونریزی بیش از حد مشکل دارید یا خیر. لطفاً در صورت داشتن شرایط زیر، به یکی از اعضای تیم پزشکی اطلاع دهید:
- جسم خارجی کاشته شده (استنت، مفصل تعویض شده، ضربان‌ساز قلب یا همان پیسمیکر، دریچه‌ی قلب مصنوعی، پیوند رگ‌های خونی).
- مصرف منظم یک عامل رقیق کننده خون (وارفارین، آسپرین، کلوپیدوگرل، ریواروکسابان یا دبیگاتران)؛
- عفونت MRSA (استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین) فعلی یا قبلی.
- خطر بالای CJD متغیر (مثلاً اگر پیوند قرنیه، پیوند دورال مغز و اعصاب یا درمان با هورمون رشد انسانی انجام داده‌اید).
مصرف آب و غذا و دارو
چند روز قبل از جراحی، باید مصرف داروهایی را که می‌توانند بر لخته شدن خون تأثیر بگذارند، مانند آسپیرین (بوفرین)، وارفارین (کومدین) و کلوپیدوگرل (پلاویکس) متوقف کنید. دستورالعمل‌های پزشک خود را برای خوردن و آشامیدن رعایت کنید. احتمالاً به شما گفته خواهد شد که حداقل شش ساعت قبل از جراحی چیزی ننوشید یا غذایی نخورید.
هیدروسلکتومی چگونه انجام می‌شود؟
هیدروسلکتومی معمولاً یک عمل سرپایی است. این عمل معمولاً به بیهوشی عمومی نیاز دارد، به این معنی که شما برای عمل جراحی کاملاً بی‌هوش خواهید بود. برای تنظیم تنفس، یک لوله در گلو وارد می‌کنند.
قبل از جراحی، یک لاین داخل وریدی در بازوی بیمار قرار می‌دهند تا مایعات و هر داروی مورد نیاز را برای بیمار تأمین کنند. در یک هیدروسلکتومی استاندارد، جراح یک برش کوچک در کیسه بیضه ایجاد می‌کند و از ساکشن برای تخلیه هیدروسل استفاده می‌کند.
این عمل ترمیمی همچنین می‌تواند به عنوان یک روش کم تهاجمی با استفاده از لاپاراسکوپ، یک لوله با یک دوربین کوچک در انتهای آن، انجام شود. این تکنیک به جراح اجازه می‌دهد تا داخل کیسه بیضه را در یک مانیتور ویدئویی از بیرون بدن ببیند. ابزارهای کوچک را می‌توان از طریق برش “سوراخ کلیدی” وارد کرد تا عمل ترمیم انجام شود.
آیا این عمل عوارضی را در پی دارد؟
عوارض ناشی از این عمل جراحی بسیار نادر است. در صورت مشاهده علائم عفونت زیر، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- قرمزی یا احساس گرما در محل جراحی
- افزایش درد
- مایع بدبویی که از زخم جراحی تراوش می‌شود
- افزایش تورم
- تب
سایر عوارض احتمالی شامل خونریزی بیش از حد، لخته شدن خون، آسیب نزدیک به بیضه که می‌تواند روی باروری شما تأثیر بگذارد و عوارض ناشی از بیهوشی می‌باشند.
موارد جایگزین برای این جراحی
قرار دادن یک سوزن در هیدروسل و بیرون کشیدن مایعات (آسپیراسیون) می‌تواند روشی جایگزین برای این جراحی باشد. پس از خارج کردن مایعات، پزشک یک ماده شیمیایی را داخل کیسه در اطراف بیضه تزریق می‌کند (اسکلروتراپی). این کار به جلوگیری از تجمع مجدد مایعات کمک می‌کند.
در یک مطالعه اخیر روی 29 مرد در اوایل سن 50 سالگی، روش آسپیراسیون و اسکلروتراپی در 84 درصد موارد هیدروسل را اصلاح کرد؛ اما هیدروسل ممکن است در عرض چند ماه برگردد و این امر نیاز به دور دیگری از آسپیراسیون و اسکلروتراپی دارد.
نتیجه‌ی ترمیمی جراحی طولانی مدت تر است که میزان عود هیدروسل بسیار کمتر خواهد بود.
بهبودی بعد از هیدروسلکتومی
هیدروسلکتومی به طور معمول حدود نیم ساعت طول می‌کشد. معمولاً می‌توانید همان روز به خانه بروید. شما به شخصی احتیاج دارید که شما را تا خانه همراهی کند. ممکن است جراح یک لوله کوچک در کیسه بیضه شما نصب کند تا مایعات تخلیه شود.
بلافاصله پس از جراحی، شما را اتاق ریکاوری منتقل می‌کنند تا برای مدتی تحت نظارت قرار بگیرید تا زمانی که وضعیتتان برای رفتن به خانه مساعد شود. اگر بیهوشی عمومی داشته باشید، ممکن است احساس خواب‌آلودگی و حالت تهوع داشته باشید و گلویتان به خاطر لوله تنفسی که در گلویتان گذاشته شده بود، دردناک باشد. قرار ملاقات بعد از جراحی برای چند هفته بعد تعیین می‌شود تا پزشک بتواند روند مناسب بهبودی و علائم احتمالی عفونت یا سایر عوارض را در شما بررسی کند.
بعد از جراحی چه چیزی می‌توانیم بخوریم و بنوشیم؟
می‌توانید بلافاصله به خوردن و نوشیدن غذاها و نوشیدنی‌های معمولتان برگردید. اگر حالت تهوع دارید یا استفراغ می‌کنید، می‌توانید داروهای ضد تهوع مصرف کنید. این داروها را می‌توانید از داروخانه بدون نسخه پزشک خریداری کنید.
دستورالعمل‌های موجود بر روی دارو را رعایت کنید و نوشیدن مایعات را تا زمان برطرف شدن حالت تهوع ادامه دهید. سپس به‌تدریج چیزهایی را که معمولاً می‌خورید مجدداً مصرف کنید.
بانداژ روی محل عمل
در خانه باید چند روز انتظار تورم و درد را داشته باشید. در این مدت کیسه بیضه شما بانداژ می‌شود. استفاده از جک استرپ (بیضه بند) برای نگه داشتن و حفاظت از کیسه بیضه باعث کاهش ناراحتی می‌شود.
برای تعویض گاز (باند) این مراحل را دنبال کنید
- قبل از دست زدن به باند یا لوله‌ی تخلیه، دستان خود را بشویید.
- باند را با احتیاط بردارید تا لوله‌ی تخلیه خارج نشود.
- زخم و محل تخلیه را با گاز و نوار 4×4 بپوشانید. می‌توانید گاز را از داروخانه محلی خود خریداری کنید.
چگونه می‌توانم از زخم خود مراقبت کنم؟
- پانسمانتان را می‌توانید پس از 2 روز بردارید.
- با همیشه پوشیدن لباس زیر تمیز، زخم را تمیز نگه دارید.
- بخیه‌های شما به خودی خود می‌ریزند.
- به مدت 1 هفته از لباس ساپورت اسکروتال یا لباس زیر بیضه بند استفاده کنید.
چه موقع می‌توانم دوش بگیرم یا حمام کنم؟
48 ساعت پس از جراحی می‌توانید دوش بگیرید.
هنگام دوش گرفتن، باند را با دقت برداشته و لوله‌ی تخلیه را برندارید. محل را خشک کرده و محل زخم (برش جراحی) را دوباره با گاز تمیز بپوشانید. 3 یا 4 هفته پس از جراحی می‌توانید مجدداً حمام کنید.
چگونه می‌توانم با درد بعد از عمل کنار بیایم؟
درد پس از این جراحی طبیعی است. درد باید با گذشت زمان بهتر شود. پزشکان ممکن است برای شما داروی مسکن تجویز کنند. نسخه را به داروخانه ببرید و داروی مسکن را تهیه کنید و دستورالعمل‌های مصرف دارو را رعایت کنید. اگر احساس درد می‌کنید، روزانه هر 4 تا 6 ساعت داروی مسکن را استفاده کنید.
بعد از روز اول، مصرف داروی مسکن را به‌تدریج کمتر کنید. دفعات مصرف را کمتر و کمتر کنید تا زمانی که دیگر به دارویی احتیاج نداشته باشید. همچنین می‌توانید داروی خود را به دارویی خفیف‌تر تغییر دهید و فقط در صورت احساس درد از 1 تا 2 قرص استفاده کنید. داروی مسکن می‌تواند موجب یبوست شود. اگر طی 3 روز دفع مدفوع نداشته‌اید یا در دفع مدفوع مشکل دارید، ممکن است یبوست داشته باشید.
برای جلوگیری از یبوست چه کارهایی باید انجام داد
- روزانه حدود 3 تا 5 لیوان آب بنوشید.
- غذاهایی با فیبر بالا مانند سبوس و میوه بخورید.
- اگر به مدت 3 روز اجابت مزاج نداشته‌اید، 30 میلی‌لیتر شیر منیزیا (ملین) بخورید. این دارو را می‌توانید از داروخانه خود بدون نسخه پزشک تهیه کنید.
چه میزان فعالیت برای شما بی‌خطر خواهد بود؟
می‌توانید به بیشتر فعالیت‌های عادی خود برگردید. در 6 هفته اول پس از جراحی:
- اجسام سنگین بلند نکنید (بیش از 5 کیلوگرم). به عنوان مثال: مواد غذایی حمل نکنید، کودکان کوچک یا حیوانات خانگی را بلند نکنید.
- تمرینات ورزشی و فعالیت‌های سنگین انجام ندهید. به عنوان مثال: باغبانی، روبیدن برف، آهسته دویدن، گلف یا اسکی بازی کردن.
- به مدت 6 هفته شنا نکنید.
- هنگام دفع مدفوع، به خودتان فشار نیاورید.
- رابطه‌ی جنسی را هنگامی می‌توانید از سر بگیرید که از نظر پزشک بی‌خطر باشد.
پیش‌بینی نتایج این عمل در بلندمدت
هیدروسلکتومی معمولاً موفقیت‌آمیز است و عوارض عمده‌ی آن بسیار نادر است. ممکن است هیدروسل دیگری پس از جراحی ایجاد شود که نیاز به درمان دیگری دارد، البته این مورد معمول نیست. در صورت شروع دوباره تورم و درد در کیسه بیضه، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
