ناتوانی جنسی در مردان بعلت اختلال نعوظ،تستوسترون و علل روانی

ناتوانی جنسی نوعی اختلال روانی یا جسمی است که اجازه نمی‌دهد مرد رابطه جنسی رضایت‌بخشی داشته باشد یا از رابطه لذت ببرد. ناتوانی جنسی به هر نوع عارضه‌ای گفته می‌شود که چرخه واکنش جنسی را مختل می‌کند ـ چرخه واکنش جنسی مجموعه‌ای از تغییرات بدن و هیجانات است که هنگام رابطه جنسی تجربه می‌شود. این چرخه با “مرحله برانگیختگی” شروع می‌شود، سپس تحریک به “مرحله ثابت شدن” می‌رسد، فرد در مرحله بعد اوج لذت جنسی را تجربه می‌کند و به “مرحله ارگاسم” می‌رسد، در نهایت نیز “مرحله فرونشینی” تجربه می‌شود. هر مشکلی که در یکی از این مراحل پیش بیاید، منجر به ارضاء نشدن و حتی گاهی اوقات ناامیدی و سرخوردگی می‌شود.

 

علل ناتوانی جنسی در مردان 

---

موارد زیر از علت­‌های اصلی ناتوانی جنسی در مردها است:

اختلال نعوظ

اختلال نعوظ به عارضه‌ای گفته می‌شود که آلت تناسلی نمی‌تواند راست شود یا مرد نمی‌تواند آلت را برای مدتی ایده‌آل در طول رابطه حفظ کند. نعوظ زمانی رخ می‌دهد که خون به سمت رگ‌های داخل آلت هجوم ببرد و در نتیجه آلت ورم می‌کند و راست می‌شود. راست شدن آلت تا حد زیادی شبیه به عمل پر کردن یک کیسه بلند و باریک با آب است. وقتی آب وارد کیسه می‌شود، کیسه ناگهان شکل به خود می‌گیرد و سفت می‌شود.

جریان خون در آلت عمدتاً توسط سیستم عصبی کنترل می‌شود. البته عامل‌های زیر نیز بر جریان خون آلت تاثیر می‌گذارند:

• بیماری‌های عروقی: این بیماری‌ها باعث سخت شدن عروق می‌شود و انبساط‌پذیری آنها را کاهش می‌دهد. بیماری‌های عروقی یکی از علل شایع ناتوانی جنسی و اختلال نعوظ در مردان مسن به شمار می‌آید.
• مشکلات مربوط به سیستم‌های عصبی: مشکلاتی که در عارضه‌هایی مانند ضایعه نخاعی بروز می‌یابد، توانایی عصب‌ها را برای کنترل کردن فرآیند نعوظ مختل می‌کند.
• آسیب دیدن آلت تناسلی: ساختار آلت گاهی آسیب می‌بیند و آسیب‌دیدگی از انجام فرآیند عادی نعوظ جلوگیری می‌کند.
• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب به ویژه اضطراب مربوط به عملکرد جنسی منجر به ناتوانی و اختلال نعوظ موقتی می‌شود.
• سیگار کشیدن و نوشیدن مشروب: سیگار و مشروب به رگ‌های خونی آسیب می‌زند و مشکلاتی را برای نعوظ به وجود می‌آورد.

 

مشکلات مربوط به انزال

انزال به خروج مایع منی از آلت تناسلی مرد گفته می‌شود. این واکنش که در مرحله ارگاسم رخ می‌دهد، توسط سیستم پیچیده‌ای از عصب‌ها کنترل می‌شود. مشکلات مربوط به هماهنگی کنترل عصبی منجر به بروز مشکلات انزال می‌شود.

• زودانزالی: انزال و ارضاء شدن مرد زودتر از آن که مرد یا همسرش بخواهد، رخ می‌دهد. انزال قبل از دخول یا مدت بسیار کوتاهی بعد از دخول اتفاق می‌افتد. اکثر علل زودانزالی ماهیتی روانی دارند که از آن جمله می‌توان به اضطراب درباره عملکرد جنسی، افسردگی و تردید اشاره کرد.
• انزال تاخیری یا دیرانزالی: انزال دیرتر از خواست مرد یا همسرش رخ می‌دهد. فرآیند انزال بسیار آهسته است یا اصلاً اتفاق نمی‌افتد. علل دیرانزالی نیز ماهیتی روانی دارد و شامل مشکلات زناشویی، استرس، اضطراب و افسردگی می‌شود.
• انزال پس‌گرد: مایع منی در جهت برعکس حرکت می‌کند و به جای آن که از آلت خارج شود، به عقب به سمت مثانه برمی‌گردد. انزال پس‌گرد عموماً در مردان دیابتی دیده می‌شود که عصب‌هایشان به دلیل ابتلا به دیابت آسیب دیده است.

پایین بودن میل جنسی

پایین بودن میل جنسی یا بی‌علاقگی به رابطه جنسی می‌تواند پی‌آمد عامل‌های روانی مانند استرس، مشکلات زناشویی و افسردگی باشد. البته تغییرات هورمونی بدن، به ویژه کاهش تستوسترون که یکی از پی‌آمدهای طبیعی بالا رفتن سن است، نیز می‌تواند باعث کاهش میل جنسی شود.

تشخیص

---

ناتوانی جنسی عمدتاً از طریق بررسی سابقه بیمار و انجام گفتگویی مفصل با بیمار تشخیص داده می‌شود. ارزیابی بهتر اختلالات جنسی ایجاب می‌کند که بیمار تمام علائم، ترس‌ها یا مشکلاتش را با پزشک در میان بگذارد. چنانچه پزشک احتمال بدهد که مشکلی جسمی علت ناتوانی جنسی است، بیمار را به اورولوژیست (متخصص مجاری ادراری و دستگاه تناسلی مردان) معرفی می‌کند.

روش‌های درمان ناتوانی جنسی

---

در این بخش با روش‌های درمان ناتوانی و اختلالات جنسی آشنا می‌شوید.

تغییر سبک زندگی

پزشک توصیه می‌کند که مشکل ناتوانی جنسی را با ایجاد تغییرات زیر بهبود دهید:

• ورزش کردن و افزایش فعالیت بدنی
• کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
• ترک سیگار
• ترک مواد مخدر

تغییرات فوق می‌تواند اختلالات جنسی ناشی از علل مختلف و به طور کلی سلامت عمومی را بهبود دهد.

درمان دارویی ناتوانی جنسی

اولین قرصی که برای ناتوانی جنسی مصرف می‌شود، سیلدنافیل (با نام تجاری ویاگرا) است که مصرف آن عمدتاً برای کمک به درمان اختلالات جنسی مانند اختلال نعوظ توصیه می‌شود. داروهای مشابهی مانند تادالافیل (سیالیس) و واردنافیل (لویتا) نیز در دسترس هستند. سازو کار اثرگذاری این داروها مشابه است، البته تفاوت‌هایی در مدت زمان اثرگذاری این داروها وجود دارد.  سیلدنافیل، تادالافیل و واردنافیل به گروهی از داروها موسوم به مهار کننده‌های فسفودی استراز ـ 5 (PDE5) متعلق هستند که آنزیم PDE5 را مهار می‌کنند.

درمان خودتزریقی

درمان خودتزریقی با هدف تزریق داروی آلپروستادیل (با نام تجاری کاورجکت) یا پروستاگلاندین E-1 در بافت نعوظ آلت انجام می‌شود. پروستاگلاندین E-1 به طور طبیعی در بدن وجود دارد و با افزایش دادن جریان خون در آلت به نعوظ کمک می‌کند. آلپروستادیل برخلاف مهار کننده‌های PDE5، صرف نظر از تحریک شدن یا نشدن آلت باعث نعوظ می‎شود.معمولاً زمانی خودتزریقی توصیه می‌شود که داروهای مهارکننده PDE5  مناسب نباشد یا کمکی به درمان اختلال نعوظ نکرده باشد.

دستگاه وکیوم نعوظ

دستگاه وکیوم نعوظ با ایجاد کردن خلأ جریان خون را در آلت افزایش می‌دهد و باعث نعوظ می‌شود.

لوبریکانت روی آلت زده می‌شود و سپس آلت داخل حفره پلاستیکی توخالی قرار داده می‌شود. سپس هوا از درون حفره بیرون کشیده می‌شود، مکش هوا به صورت دستی یا با استفاده از پمپ باطری‌خور انجام می‌شود. خلأ ایجاد شده خون را به سمت آلت می‌کشد و در نتیجه نعوظ رخ می‌دهد. این فرآیند تقریباً 5 دقیقه طول می‌کشد.

وقتی آلت راست می‌شود، مرد حلقه‌ای لاستیکی را دور پایه آلت قرار می‌دهد تا وقتی سیلندر درآورده می‌شود، خون درون آلت گیر بیفتد. مرد می‌تواند حلقه را پس از اتمام مقاربت بیرون بیاورد تا آلت شل شود.

با استفاده از وکیوم نعوظ می‌توان ضرورت انجام جراحی را از بین برد و هنگام نیاز از دستگاه استفاده کرد. البته استفاده از دستگاه سخت است و بسیاری از آقایان و همسرانشان احساس می‌کنند که وجود دستگاه بخش اعظم لذت و حالت خودانگیختگی رابطه جنسی را از بین می‌برد. پمپ خلأ برای آقایانی که دچار مشکلات لخته شدن خون یا اختلال‌های خونی مانند لوسمی هستند، مناسب نیست.

جراحی پروتز آلت برای درمان ناتوانی جنسی

جراحی پروتز آلت عمل متداولی نیست، اما گاهی اوقات مناسب‌ترین روش برای درمان ناتوانی جنسی محسوب می‌شود.جراح پروتز را در راستای طولی داخل آلت قرار می‌دهد تا مرد بتواند به نعوظ برسد. ایمپلنت می‌تواند یک جفت میله نیمه سخت یا یک جفت استوانه قابل باد شدن باشد.

با استفاده از پروتزهای قابل باد شدن می‌توان آلت را با تنظیم میزان باد موجود در استوانه‌ها در حالت راست نعوظ یا شل قرار دارد. استوانه‌های موجود در ایمپلنت بادشدنی محفظه‌هایی توخالی هستند و مرد با فشار دادن پمپ واقع در کیسه بیضه می‌تواند آنها را با آب نمک (سالین) پر کند، سرم نمکی در مخزنی نگهداری می‌شود که در پایین شکم قرار داده شده است. وقتی مرد شیر تخلیه را باز می‌کند، آب نمک از استوانه‌ها خارج می‌شود و به داخل مخزن نگهدارنده برمی‌گردد.پروتز دیگری که از آن برای درمان اختلال نعوظ استفاده می‌شود، میله منعطف و نیمه سختی است که در راستای طول آلت داخل آن قرار داده می‌شود. آقایان می‌توانند میله را برای رسیدن به نعوظ رو به بالا خم کنند یا میله را در حالت عادی رو به پایین خم کنند.

جراحی عروق برای درمان اختلال نعوظ

چنانچه آناتومی بدن مرد به گونه‌ای باشد که از وارد و خارج شدن خون به آلت جلوگیری کند، می‌توان جراحی عروق را برای درمان اختلال نعوظ و ناتوانی جنسی انجام داد. البته جراحی عروق به ندرت توصیه می‌شود و معمولاً فقط بر روی مردان جوان موفقیت‌آمیز است.

• چنانچه انسدادی وجود داشته باشد که از جریان یافتن خون در آلت جلوگیری کند، پزشک توصیه می‌کند که عمل بای‌پس برای کنار گذاشتن رگ گرفته انجام شود. جراح برای این که مشکلی در جریان خون به وجود نیاید، از لوله‌ای مصنوعی یا طول سیاهرگ سالم استفاده می‌کند؛ به این ترتیب خون بیشتری در آلت جریان پیدا می‌کند و مرد به نعوظ می‌رسد.
• اگر مشکل، نشت خون و خروج آن از آلت باشد، می‌توان مشکل را با بستن سیاهرگ‌های اصلی که خون را از آلت تخلیه می‌کنند، اصلاح کرد. این عمل بستن یا لیگاسیون ورید گفته می‌شود.

هورمون درمانی ناتوانی جنسی

علت ناتوانی جنسی درصد اندکی از آقایان، پایین بودن میزان تستوسترون یا هورمون جنسی مردانه است. پزشک برای چنین بیمارانی یک دوره آمپول تستوسترون یا ایمپلنت تستوسترون تجویز می‌کند. مکمل تستوسترون میل جنسی و توانایی رسیدن به نعوظ را افزایش می‌دهد. پچ یا ژل تستوسترونی که باید هر روز روی پوست استعمال شود، نیز یکی دیگر از روش‌های هورمون درمانی اختلال نعوظ است.

مشاوره برای درمان ناتوانی جنسی

ناتوانی جنسی غالباً علل جسمی دارد، بااین حال ناراحتی روانی نیز گاهی منجر به اختلال نعوظ و ناتوانی جنسی می‌شود. ناراحتی روانی غالباً به صورت اضطراب عملکردی بروز می‌یابد. برخی آقایان به دلایل موقتی مانند خستگی، استرس، مشکلات رابطه یا مستی ناتوانی جنسی را تجربه کرده‌اند. این تجربه ناخوشایند منجر به شرمساری یا احساس شکست می‌شود. حتی اگر علت جسمی از بین برود، مرد خاطرات شکست و شرمساری قبلی را در تلاش‌های بعدی خود برای برقراری رابطه به یاد می‌آورد و این یادآوری و اضطراب حاد باعث تکرار ناتوانی جنسی می‌شود. اضطراب به تنهایی می‌تواند عامل اختلال نعوظ باشد و بسیاری از آقایان در چرخه خود تقویت کننده اضطراب و اختلال نعوظ گرفتار می‌شوند. مراجعه به پزشک عمومی، مشاور یا روانشناس در این شرایط می‌تواند مفید باشد.

استرس، اضطراب، افسردگی و پایین بودن عزت نفس و در واقع تقریباً تمام مشکلات هیجانی و عاطفی جدی می‌تواند اثر چشمگیری بر تمایلات جنسی بگذارد. بسیاری از بیماری‌های جسمی مزمن نیز اثر نامطلوبی بر توانایی جنسی دارند، حتی اگر مستقیماً عملکرد دستگاه تناسلی را مختل نکنند. مشاوران و روانشناسان می‌توانند به رفع مشکلات ناشی از این بیماری‌ها و طیف وسیعی از مشکلات زناشویی و جنسی کمک کنند و به خانم‌ها نیز برای درمان مشکلات جنسی‌شان مشاوره می‌دهند. مشاور برای کمک کردن به بیماران برای غلبه بر اضطراب یا احساس گناه مربوط به سوءاستفاده جنسی از مهارت بالایی برخوردار است و در حل کردن مشکلات زناشویی به زوجین کمک می‌کند. مشکلات ساده را می‌توان در چند جلسه برطرف کرد، اما برای غلبه بر مشکلات پیچیده‌تر لازم است که مشاوره چند ماه یا حتی چند سال ادامه داده شود.پزشک توصیه می‌کند که به روانشناس یا مشاور متخصص در زمینه مشکلات جنسی و رابطه مراجعه کنید.