فهرست موضوعات
تاریخ 23 آبان 1402
روشهای متعددی برای تشخیص و درمان سرطان پروستات وجود دارد. سن، مشکل سایر مشکلات پزشکی و امید به زندگی از جمله فاکتورهای مهمی هستند که بر تشخیص پزشک برای جراحی برداشتن پروستات تاثیر دارند. معمولاً در مواردی که سرطان پروستات پیشرفت کرده است جراحی خارج کردن پروستات بهترین روش درمانی محسوب میشود تا از متاستاز تومور به سایر نقاط بدن پیشگیری شود. باید قبل از انجام جراحی پروستات همه روشهای درمانی موجود ارزیابی شود. یک روش درمانی واحد برای همه بیماران وجود ندارد زیرا بد در برخی از افراد انجام عمل جراحی به حفظ سلامت آنها کمک میکند و در برخی دیگر از بیماران، پرتو درمانی به عنوان بهترین روش انتخاب میشود.
انتخاب بهترین روش درمان
پزشک درباره همه روشهای درمانی موجود از قبیل هدف از درمان و عوارض جانبی حاصل از آن با بیمار خود صحبت میکند تا بتواند بهترین روش را برای بهبود مشکل او انتخاب نماید.
برخی از نکات مهمی که باید در نظر گرفته شود به شرح زیر می‌باشند:
- مرحله و گرید سرطان
- سن بیمار و امید به زندگی در او
- وجود سایر اختلالات و بیماری‌ها
- نظر و تصمیم پزشک و بیمار در خصوص درمان هر چه سریع تر سرطان
- شانس موفقیت روش درمانی انتخاب شده
- عوارض جانبی روش درمانی مورد نظر
ممکن است بیمار احساس کند که باید هرچه سریع تر برای درمان تصمیم گیری کند اما بهتر است ابتدا به جمع آوری اطلاعات ضروری در خصوص روش درمانی انتخاب شده بپردازد. بیمار باید همه سوالاتی که دارد از پزشک خود بپرسید تا پاسخ مناسبی برای آنها پیدا کنند. در صورتی که بیمار زمان کافی داشته باشد بهتر است نظر پزشک دیگری را نیز جویا شود تا اطلاعات بیشتری به دست بیاورد و از مناسب بودن برنامه درمانی انتخاب شده اطمینان حاصل کند.
انواع روشهای جراحی برای درمان سرطان پروستات
انجام عمل جراحی برای درمان سرطان پروستات، یکی از روشهای رایج است که با هدف جلوگیری از انتشار تومور به خارج از غده پروستات، انجام میشود. در روشهای جراحی قدیمی مانند پروستاتکتومی، پزشک با ایجاد یک برش بزرگ، به خارج کردن پروستات و بافت‌های مجاور آن می‌پردازد. اما امروزه، این روش کمتر استفاده میشود.
روش جراحی لاپاراسکوپی، با ایجاد چند برش کوچک، پزشک را در خارج کردن پروستات و بافت‌های مجاور آن، یاری میکند. در این روش جراحی، پزشک میتواند به طور مستقیم با وسایل جراحی کار خود را انجام دهد یا با استفاده از پنل کنترل، بازوهای رباتیک را به محل مورد نظر هدایت کرده و وسایل جراحی را در آنجا قرار دهد. در چند سال اخیر، این روش جراحی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.
در صورتی که این جراحی توسط یک پزشک با تجربه انجام شود، میتواند نتایجی مشابه جراحی باز را به وجود بیاورد. به عبارت دیگر، این روش جراحی، با رعایت موارد فنی و استفاده از تجهیزات مدرن، همانند جراحی باز، به خارج کردن پروستات و بافت‌های مجاور آن، کمک میکند.
جراحی پروستاتکتومی باز
درمان سرطان پروستات به کمک جراحی رادیکال پروستاتکتومی زیر شکم
در این جراحی باز پزشک یک برش را در ناحیه زیر شکم (که از ناف تا قسمت فوقانی استخوان شرمگاهی امتداد مییابد و در تصویر نشان داده شده است) ایجاد خواهد کرد. این روش جراحی یا تحت بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی یا نخاعی انجام میشود و شما در طول درمان چیزی را احساس نخواهید کرد.
در صورتی که با توجه به شرایط بیمار، نتایج حاصل از نمونه برداری پروستات یا سایر فاکتورها پزشک به این نتیجه برسد که ممکن است تومور به غدد لنفاوی مجاور متاستاز داده باشد پزشک علاوه بر خارج کردن پروستات به تخلیه غدد لنفاوی نیز خواهد پرداخت. غدد لنفاوی به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا وجود سلول‌های سرطانی در آنها بررسی گردد. در صورتی که سلول‌های سرطانی در این قدر مشاهده شود جراح ادامه عمل را انجام نخواهد داد زیرا امکان درمان سرطان به کمک جراحی وجود ندارد و برداشتن پروستات باعث بروز عوارض جانبی جدی خواهد شد.
پس از خارج کردن پروستات در زمانی که بیمار هنوز به هوش نیامده است یک کاتتر وارد آلت تناسلی او خواهد شد تا به تخلیه مثانه کمک کند. معمولاً در طول دوران بهبود باید کاتتر به مدت یک تا دو هفته در جای خود باقی بماند و پس از خارج کردن آن بیمار میتواند بدون هیچ گونه مشکلی به دفع ادرار بپردازد. پس از جراحی بیمار تا چند روز در بیمارستان بستری خواهد شد و باید به مدت چند هفته فعالیت‌های جسمانی خود را محدود کند.
درمان سرطان پروستات به کمک جراحی رادیکال پرینه
در این روش، جراح یک برش را در پوست بین مقعد و بیضه ایجاد میکند تا به پروستات دسترسی پیدا کند. این روش امروزه کمتر استفاده میشود، زیرا ممکن است باعث اختلالات مرتبط با نعوظ شود و همچنین امکان تخلیه غدد لنفاوی مجاور را نیز فراهم نمی‌کند.
به علاوه، این روش فقط در مواردی مناسب است که بیمار هیچ مشکلی مرتبط با نعوظ نداشته باشد و نیازی به تخلیه غدد لنفاوی نباشد. همچنین، در مواردی که بیمار دچار سایر اختلالات پزشکی است و انجام جراحی سنتی ممکن نباشد، این روش ممکن است مناسب باشد.
پس از انجام جراحی، بیمار بهبود مییابد و در مقایسه با روشهای دیگر، درد کمتری تجربه میکند و دوره بهبود نیز به سرعت پیش می‌رود. همچنین، به منظور کمک به تخلیه مثانه، یک کاتتر وارد آلت تناسلی بیمار خواهد شد که باید به مدت یک تا دو هفته در جای خود باقی بماند. پس از خارج کردن آن، بیمار میتواند به طور طبیعی به دفع ادرار بپردازد.
در نهایت، بیمار باید تا چند روز در بیمارستان بستری بماند و باید به مدت چند هفته فعالیت‌های جسمانی خود را محدود کند تا بهبود کامل حاصل شود.
جراحی خارج کردن پروستات به کمک لاپاراسکوپی
اگر پزشک برای درمان سرطان پروستات انجام جراحی لاپاراسکوپی را به شما پیشنهاد کرده اسب باید بدانید منظور از جراحی لاپاراسکوپی چیست و اطلاعات لازم را به دست بیاورید. مهمترین فاکتوری که در این عمل جراحی باید در نظر گرفت مهارت و تجربه جراح است. برای انجام این عمل جراحی باید به پزشکی مراجعه کنید که دارای تجربه و تخصص بسیار بالایی است.
درمان سرطان پروستات با جراحی رادیکال لاپاراسکوپیک
پزشک برای انجام این عمل جراحی چند برش کوچک را در دیواره شکم ایجاد میکند تا بتواند وسایل مخصوص را وارد شکم نماید و به تخلیه پروستات بپردازد. یکی از وسایل مورد نیاز دوربین فیلمبرداری کوچکی است که به پزشک کمک میکند ساختار داخل بدن را مشاهده کند. جراحی لاپاراسکوپی در مقایسه با سایر روشهای جراحی خارج کردن پروستات با برخی مزایا همراه است که عبارتند از همراه است که عبارتند از درد کمتر، کاهش خونریزی، کوتاه شدن زمان بستری در بیمارستان، کوتاه شدن دوران بهبود و خارج کردن سریع تر کاتتر. ریسک بروز عوارض جانبی از قبیل مشکلات مرتبط با نعوظ یا بی اختیاری ادراری شبیه جراحی پروستاتکتومی باز است. در این روش جراحی بیمار کمی دیرتر میتواند کنترل مثانه خود را به دست بیاورد. اگرچه باید تحقیقات بیشتری در ارتباط با عوارض جانبی و مزایای جراحی لاپاراسکوپی و پروستاتکتومی باز انجام شود معمولاً در صورتی که این عمل‌های جراحی توسط یک جراح با تجربه انجام گردند نتایج مطلوبی را به وجود می‌آورند.
درمان سرطان پروستات به کمک روش رباتیک
این نوع جراحی به نام پروستاتکتومی رباتیک هم شناخته میشود که از روش لاپاراسکوپی با استفاده از سیستم رباتیک برای انجام عمل استفاده میکند. در این روش، جراح در اتاق عمل پشت کنترل کنسول نشسته و با استفاده از بازوهای رباتیک، برش‌های لازم را در شکم بیمار انجام داده و عمل را انجام می‌دهد. جراحی پروستاتکتومی رباتیک با مزایای زیادی همراه است، از جمله کاهش درد، کاهش خونریزی و کوتاه بودن زمان بهبود. اما برخی از عوارض جانبی این روش ممکن است نگرانی برانگیز باشند، از جمله اختلالات مرتبط با دفع ادرار یا نعوظ. این روش نسبت به دیگر روشهای درمانی، عملکرد و دقت بهتری دارد و سیستم رباتیک به پزشک کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشد. با این حال، تجربه و مهارت پزشک همچنان به عنوان مهمترین فاکتور برای موفقیت در این نوع جراحی محسوب میشود.
(TURP) تراشیدن پروستات از راه مجرای ادرار
معمولاً از این روش برای درمان بزرگ شدن غیر سرطانی پروستات که به آن هایپرپلازی خوش خیم پروستات گفته میشود استفاده می‌گردد. با این حال گاهی اوقات پزشک از این روش برای تسکین علائم سرطان پیشرفته پروستات مانند مشکلات مرتبط با دفع ادرار استفاده میکند. هزینه عمل جراحی برای درمان سرطان استفاده نمی‌شود.
در این عمل جراحی پزشک قسمت داخلی غده پروستات که اطراف میزنای ( لوله ای که ادرار را از مثانه خارج میکند) را احاطه کرده است خارج میکند. در این روش پزشک نیازی به برش دادن پوست ندارد و از یک وسیله مخصوص که رترسکوپ نام دارد استفاده میکند و از طریق نوک آلت تناسلی آن را به درون میزنای و به موازات پروستات ارسال می‌نماید. پس از این مرحله پزشک جریان الکتریسیته را از طریق سیم مخصوص به ناحیه مورد نظر ارسال میکند تا انرژی گرمایی به تخریب بافت بپردازد. در برخی موارد نیز از لیزر برای این کار استفاده می‌‌کنند. این عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام می‌گردد.
معمولا انجام این عمل جراحی حدود یک ساعت طول می‌‌کشد و پس از جراحی یک عدد کاتتر از طریق آلت تناسلی وارد مثانه می‌گردد که باید چند روز در بدن قرار بگیرد و به تخلیه ادرار بپردازد تا پروستات ترمیم شود. بیمار پس از یک تا دو روز از بیمارستان مرخص میشود و میتواند طی مدت یک تا دو هفته انجام فعالیت‌های طبیعی خود بپردازد. پس از جراحی وجود خون درون ادرار طبیعی است. این روش نیز با برخی عوارض جانبی همراه است که می‌توان به عفونت و مشکلات مرتبط با نوع بیهوشی مورد استفاده اشاره کرد.
خطرات جراحی پروستات چیست؟
خطرات جراحی پروستات شباهت بسیار زیادی به خطرات سایر عمل‌های جراحی دارد. برخی از بیماران در طول جراحی یا پس از آن با مشکلات مختلفی از قبیل واکنش به داروی بی حسی، خونریزی ناشی از عمل، تشکیل لخته خون در پا یا ریه، آسیب دیدگی اعضای مجاور پروستات یا عفونت در محل جراحی پروستات یا عفونت در محل جراحی مواجه می‌شوند. به ندرت قسمتی از روده در طول جراحی دچار آسیب دیدگی میشود که این وضعیت باعث عفونت شکم میشود و برای درمان آن بیمار به عمل جراحی دیگری نیاز خواهد داشت. آسیب دیدگی روده‌ها در جراحی لاپاراسکوپی یا رباتیک در مقایسه با جراحی باز شیوع بیشتری دارد. در صورتی که جراح به خارج کردن غدد لنفاوی بپردازد ممکن است مایع لنف در یک ناحیه از بدن تجمع پیدا کند و تخلیه آن ضروری باشد. ریسک بروز این مشکلات به سطح عمومی سلامت بیمار، سن او و میزان مهارت تیم جراحی بستگی دارد.
ادامه زندگی بدون پروستات
پس از انجام هریک از عمل‌های جراحی پروستات باید کاتتر از طریق آلت تناسلی وارد مثانه شود تا به تخلیه ادرار بپردازد. کاتتر باید به مدت یک تا دو هفته در جای خود باقی بماند. پس از انجام جراحی رباتیک یا لاپاراسکوپی شما باید به مدت ۲ تا ۴ هفته از انجام دادن فعالیت‌های جسمانی سنگین خودداری کنید و به بدن تان فشار نیاورید. معمولا آقایان پس از عمل احساس بهبودی خواهند داشت باید مدتی استراحت کنند تا به تدریج سلامت خود را به دست بیاورند. دوران بهبود در جراحی باز طولانی تر است و ممکن است تا شش هفته نیز طول بکشد.
افرادی که پس از جراحی دچار اختلال نعوظ می‌شوند معمولاً پس از یک یا دو سال عملکرد خود را به دست خواهند آورد. مصرف داروهای مخصوص میتواند به بهبود عملکرد جنسی این افراد کمک کند. در صورتی که دارو درمان تاثیری در بهبود مشکل بیمار نداشته باشد پزشک به سراغ روشهای دیگری از قبیل تزریق دارو یا کاشت ایمپلنت خواهد رفت. معمولا بی اختیاری ادراری ناشی از جراحی طی مدت یک سال برطرف میشود اما برخی از آقایان گاهی اوقات دچار بی اختیاری استرسی خواهند شد یعنی در هنگام عطسه، سرفه یا خندیدن لباس زیر آنها خیس میشود. این آقایان می‌‌توانند به کمک تمرینات کگل که مخصوص تقویت عضلات کف لگن است به کنترل مشکل خود بپردازند. پزشک این فرد کمک میکند عضلات کف لگن شان را شناسایی کنند و به درستی با انجام این حرکت بپردازند. در برخی موارد پزشک به تجویز دارو می‌پردازد تا مشکل بیمار کنترل گردد
