موکوس درون ادران از طریق غشای موکوسی که در مجرای خروج ادرار و دسواره مثانه قرار دارد، دفع شده و وارد ادرار می‌شود. تراوشات موکوس معمولا اندک است و ظاهری آبکی دارد. وجود موکوس در ادرار شایع است و معمولا بر مشکل خاصی در سلامت فرد دلالت ندارد. از طرف دیگر مقدار زیاد هر چیزی نماینده مشکلی احتمالی – برای مثال عفونت – است که نیازمند درمان خواهد بود.
دلایل وجود موکوس در ادرار
پارامترهای بسیاری وجود دارد که می‌تواند دلیل وجود موکوس در ادرار باشد. در اکثر موارد این مساله اصلا جدی نیست، اما گاهی می‌تواند دال بر مشکلی جدی باشد و بنابراین باید مراقب باشید. در ادامه شایع ترین دلایل وجود موکوس در ادرار را با هم خواهیم دید.
تخلیله معمول موکوس
بعضی اوقات وجود موکوس در ادرار کاملا طبیعی است. در اکثر موارد این موکوس از مثانه و مجرای پیشاب می‌آید. در زمان تخلیه ادرار، ممکن است که موکوس در ادرار ترکیب شود، اما قادر به دیدن آن نباشید. همچنین اعتقاد بر آنست که مقدار تخلیه ادرار زنان در طول دوره قاعدگی یا تخمک سازی افزایش خواهد یافت. وجود موکوس در ادرار همچنین در دوره بارداری نیز شایع است.
عفونت مجرای ادراری
یکی از شایع ترین عوامل وجود موکوس در ادرای عبارتست از عفونت مجرای ادراری. عفونت مجاری ادراری از شیوع بسیار بالایی برخوردار است و معمولا در نتیجه باکتری به وجود می‌آید. باکتری‌ها ممکن است در ناحیه آلت تناسلی ظاهر شود و به مثانه برسد. اگر در زمان مناسب این عفونت‌ها را درمان ننمایید، حتی ممکن است که به کلیه‌ها نیز برسند و منجر به مشکلاتی جدی شود. در چنین حالتی با وجود موکوس در ادرار مواجه خواهیم شد و این مساله با علائم مختلفی، همچون درد در هنگام ادرار، تکرر ادرار، درد در قسمت پایینی کمر و علائمی دیگر همراه می‌شود. عفونت مجرای ادراری در زنان باردار از شیوع بالایی برخوردار است. در واقع فشار بالایی بر مثانه آنها است و بنابراین قادر به ذخیره مقدار ادرار زیادی نخواهد بود. همچنین آنها تراوشات واژنی بسیاری خواهند داشت و بنابراین وجود موکوس در ادرارشان بسیار محتمل خواهد بود.
بیماری های مقاربتی جنسی
وجود موکوس در ادرار همچنین می‌تواند در نتیجه بیماری های مقاربتی جنسی نیز باشد. از جمله شایع ترین بیماری های مقاربتی جنسی که منجر به موکوس ادراری می‌شود، عبارتند از سوزاک و کلامیدیا. شایع ترین علامت سوزاک، ادرار زرد رنگ است، در حالی که نشانه کلامیدیا ادرار سفید است. اگر فعالیتهای جنسی زیادی دارید و شاهد موکوس در ادرار بودید، احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی جنسی زیاد است. به منظور پیشگیری از این بیماری‌ها باید تنها روابط جنسی کم خطر را به کار ببندید.
کولیت زخمی
یکی از شایع ترین بیماری روده، کولیت اولسروز است که عاملی در تولید موکوس های موجود در ادرار است. نشانه ای شایع از این بیماری، استفراغ خونی و همچنین جود درد در ناحیه شکمی است. مقدار بیشتری از موکوس را در این بیماران در مقعد و همچنین در ادرار می‌توان دید. اگر احتمال می‌دهید که به کولیت زخمی مبتلا هستید، بهتر است که به دنبال کمک های پزشکی باشید.
سندروم روده تحریک پذیر
ممکن است اسم سندروم روده تحریک پذیر را شنیده باشید. این بیماری، عدم عملکرد مناسب روده هایتان برای بیش از ماه را به دنبال دارد. یکی از شیاع ترین نشانه های سندروم روده تحریک پذیر، ظهور موکوس در ادرار است. در واقع مقدار موکوس زیادی در مدفوعتان دیده می‌شود و ممکن است در ادرارتان نیز ظاهر شود. اگر روده‌تان مشکلی دارد و متوجه وجود موکوس در ادرارتان نیز شده اید، بهتر است با پزشک مشورتی داشته باشید.
سنگ کلیه
بیماری سنگ کلیه نیز از مواردی است که عمدتا با موکوس موجود در ادرار همراه است. همچنین ادرار بیمار ممکن است به رنگ بسیار نیره درآمده و درد شدیدی در ناحیه شکمی را تحمل نماید.
سرطان مثانه
این بیماری از شیوع چندانی برخوردار نیست، اما می‌تواند به موکوس درون ادرای بیانجامد. همچنین علائم دیگر سرطان مثانه عبارتند از درد به هنگام ادرار و همچنین وجود خون در ادرار.
کم آبی بدن
شاید نمی دانستید اما کم آبی بدن نیز یکی از نشانه های وجود موکوس در ادرار باشد؛ از این رو نوشیدن مقدار زیاد آب در طول روز از اهمیت بالایی برخوردار است.
نشانه های وجود موکوس در ادرار
نشانه های بسیاری ناشی از وجود موکوس در ادرار وجود دارد. یکی از شایع ترین علائم آن، درد در ناحیه شکمی و همچنین به هنگام ادرار است. موکوس موجود در ادرار می‌تواند با بوی غیرمعمولی نیز همراه باشد که نباید آن را نادیده بگیرید. یکی دیگر از نشانه های موکوس در ادرار، تب است. ممکن است در حین نزدیکی با همسرتان با درد مواجه شوید. اگر یکی از این نشانه‌ها را داشتید، بهتر است که به پزشک مراجعه نمایید.
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
هر کسی که با مقدار بیش از حد موکوس در ادرار یا افزایش کلی تولید موکوس مواجه شود، باید به پزشک مراجعه نماید. اگرچه مقدار مشخصی از موکوس در ادرار وجود دارد و عادی است، حد زیاد آن می‌تواند ناشی از مشکلاتی اساسی باشد و به درمان نیاز دارد.
آزمایشاتی به منظور بررسی موکوس درون ادرار
به منظور بررسی موکوس موجود در ادرار، پزشک باید آزمایش تحلیل ادرار – که شامل بررسی نمونه ادرار در زیر میکروسکوپ است – را اجرا نماید. روند این آزمایش، ساده و غیرتهاجمی است و فرد باید صرفا یک ظرف حاوی ادرار را فراهم نماید. پزشکان بسیاری از آزمایش ادرار به عنوان بخشی از بررسی های معمول به کار می‌گیرند. آزمایشات دیگری نیز از سوی پزشک در صورت شک به UTI در فرد اجرا خواهد شد.
روشهای درمان
درمان های رایج برای این شرایط عبارتند از :
عفونت مجاری ادراری
پزشکان از تجویز آنتی بیوتیک برای UTI هایی که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد شده اند استفاده خواهند نمود. همچنین نوشیدن مقدار آب زیاد برای شستن باکتری‌ها از سیستم از اهمیت بالایی برخوردار است. افرادی که مدام با UTI مواجه می‌شود، ممکن است به یک دوره 6 ماهه یا طولانی استفاده از دوز پایین آنتی بیوتیک برای پیشگیری از UTI جدید نیاز داشته باشند. اگر UTI ایجاد شده در نتیجه روابط جنسی باشد، معمولا به دوز واحدی از آنتی بیوتیک نیاز پیدا خواهند کرد.
عفونت های مقاربتی جنسی
پزشکان هر دو نوع بیماری های سوزاک و کلامیدیا را با آنتی بیوتیک های تجویزی درمان خواهند نمود. هیچ درمان خانگی یا داروهای بدون تجویزی برای عفونت های مقاربتی جنسی مورد تایید نیست. همسرتان نیز به درمان STI دارد. از کاندوم برای پیشگیری از STI در آینده استفاده نمایید.
سندروم روده تحریک پذیر
از آنجاییکه IBS شرایطی مزمن به شمار می‌رود، هیچ درمانی برای آن وجود ندارد؛ اما روشهای متفاوتی به منظور کمک به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی در دسترس است. داروهای مصرفی عبارت خواهند بود از :
- داروهای ضد اسهال، که بدون نیاز به تجویز یا نسخه و به منظور کنترل اسهال در دسترس است.
- آنتی بیوتیک به منظور درمان عفونت باکتریایی
- داروهای ضد اسپاسم به منظور جلوگیری از اسپاسم های روده ای
تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی نیز می‌تواند عامل مفیدی به شمار رود و از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود :
- خودداری از مصرف غذای نفاخ من جمله کلم‌ها و حبوبات
- حذف گلوتن (که در گندم، کندم سیاه و جو یافت می‌شود.) از رژیم غذایی
- استفاده از مکمل های فیبری برای کاهش یبوست
- کنترل تنش های عصبی که می‌تواند عامل بروز این علائم باشد.
کولیت زخمی (UC)
مشابه با آنچه برای IBS گفته شد، درمانی برای UC نیز وجود ندارد، اگرچه داروهایی برای کاهش علائم وجود دارند. از جمله این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود :
- داروهای ضدالتهاب و سرکب کننده ایمنی بدن : این داروها قادر به کاهش التهاب در بدن بوده و از آنها می‌توان به صورت تکی و یا ترکیبی استفاده نمود.
- داروهای بیولوژی : پزشکان این داروها را برای افراد دارای نشانه های متوسط و شدید و به منظور توقف التهاب ناشی از پروتئین، تجویز می‌کنند.
- مسکن‌ها و داروهای ضداسهال بدون نیاز به تجویز : برخی افراد از استفاده این داروها منتفع میشوند اما فرد باید تنها از آن با مشورت پزشک استفاده نمایند.
موارد شدید UC ممکن است به جراحی برای برداشتن کولن (بخشي از روده بزرگ شامل سه بخش کولن بالا رونده ، افقي ، پايين رونده) یا راست روده نیاز پیدا نمایند.
سنگ کلیه
درمان پس از تعیین نوع سنگ آغاز می‌شود. ادرار تصفیه می‌شود و سنگها به منظور ارزیابی جمع آوری می‌شود. نوشیدن شش تا هشت لیوان آب در روز، جریان ادرار را افزایش خواهد داد. افرادی که از کم آبی و یا حالت تهوع شدیدی رنج می‌برند و دائما بالا می‌آورند، به تزریق وریدی مایعات نیاز دارند. روشهای دیگر درمان عبارتند از :
دارو
تسکین درد نیازمند داروهای مخدر است. وجود عفونت به درمان با آنتی بیوتیک نیاز دارد. دیگر انواع داروها عبارتند از:
- آلوپورینول برای سنگهای اسید اوریک
- ادرارآور (دیورتیک) های تیاید به منظور پیشگیری از شکل گیری سنگهای کلسیمی
- سدیم دی کربنات یا سدیم سیترات به منظور کاهش سطح اسیدی ادرار
- محلول های فسفری در جهت جلوگیری از شکل گیری سنگهای کلسیمی
- ایبوپروفن برای درد
- تیلنول (آستامینوفن) برای درد
- سدیم ناپروکسن برای درد
سنگ شکنی
امواج سنگ شکن برون اندامی از امواج صوتی به منظور خرد نمودن سنگ ای بزرگ استفاده می‌نمایند تا عبور آنها از مثانه به درون مجرای ادراری را ساده تر کنند. این روند ممکن است با درد همراه باشد و احتمالا به بی حسی کمی نیاز خواهد داشت. کبودی در ناحیه شکمی و پشت، و همچنین خونریزی اطراف کلیه و اندامهای کناری از مواردی است که در این فرایند به وجود می‌آید.
نفرولیتوتومی پوستی
جراح سنگ را از طریق برش کوچکی که در پشتتان خواهد زد، بر می‌دارد. فرد زمانی به این روش نیاز پیدا خواهد کرد که :
- سنگ منجر انسداد و عفونت شده و در حال آسیب به کلیه است
- سنگ بسیار بزرگ شده و دفع آن سخت شده
- نمی توان درد را کنترل نمود.
اورتروسکوپی (یک روش تشخیصی و درمانی برای سنگهای حالب)
در صورت گیر کردن سنگ در مجرای پیشاب یا مثانه، پزشک از ابزاری به نام اورتروسکوپ به منظور رفع آن استفاده خواهد نمود. سیم کوچکی که دوربینی در سر آن نصب شده وارد مجرای ادرار و از آن طریق وارد مثانه خواهد شد. سپس پزشک از قفس کوچکی به منظور گرفتن و برداشتن سنگ استفاده خواهد نمود. سپس سنگ را برای آزمایشات بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهند نمود.
در یک کلام:
همانطور که در این مقاله نشان داده شد، وجود موکوس در ادرار مشکلی جدی به شمار نمی رود. حضور موکوس در ادرار در اکثر موارد، مساله ای عادی است و نیازی به نگرانی در رابطه با آن نیست. اما وقتی با علائم دیگری هموچون درد و یا خون در ادرار مواجه شدید، باید به دنبال کمک پزشکی باشید. ممکن است مشکلی پزشکی و کاملا جدی باشد و نباید آن را نادیده بگیرید. شایع ترین عامل وجود موکوس در ادرار، عفونت مجاری ادراری و بیماری های مقاربتی جنسی است. همچنین این مساله می‌تواند ناشی از سنگ کلیه، سندروم روده تحریک پذیر یا کولیت زخمی (یا کولیت اولسروز یا پس‌روده‌آماس) باشد. در شدیدترین موارد، وجود موکوس در ادرار می‌تواند نشانه ای از سرطان مثانه باشد، اما این بیماری زیاد شایع نیست. به منظور درمان موکوس موجود در ادرار، ابتدا باید عامل به وجود آورنده آن را شناسایی نماییم. داروهای بسیاری مانند آنتی بیوتیک‌ها یا داروهای ضدالتهاب می‌توانند به این شرایط کمک نمایند. درمان عامل به وجود آورنده حضور موکوس در ادرار را درمان نماییم. همچنین تغییر رژیم غذایی معمول و نوشیدن مقدار بیشتر آب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا به شما در دفع موکوس اضافی بدن کمک خواهد کرد. البته باید آزمایشات دوره ای به منظور بررسی حضور موکوس در ادرار را از یاد نبرید.
