فهرست موضوعات
تاریخ 16 نوامبر 2023
-
سندروم مثانه دردناک
-
علت، علائم و درمان افتادگی مثانه
-
سنگ مثانه
-
مثانه پرکار
-
مثانه عصبی
-
جراحی‌های مثانه
-
سیستکتومی
-
برگشت ادرار
عفونت مثانه ممکن است باعث علائمی شود که توجه شما را به خود جلب می‌کند. افراد مبتلا به این عفونت ممکن است به طور مکرر به دستشویی بروند و همچنان احساس کنند که نیاز به دفع ادرار دارند. همچنین، پس از دستشویی، احساس سوزش یا درد هنگام ادرارکردن دارند. این علائم ناشی از التهاب مثانه است که منجر به تورم و تحریک مثانه می‌شود. عفونت مثانه یکی از شایع‌ترین انواع عفونت‌های مجاری ادراری است.
بیشتر زنان نسبت به مردان دچار عفونت مثانه می‌شوند. این نوع عفونت‌ها معمولاً آزاردهنده هستند و در بسیاری از موارد، نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک دارند. اما در برخی موارد، عفونت می‌تواند از طریق حالب‌ها وارد کلیه شده و مشکلات جدی‌تری ایجاد کند، بنابراین درمان فوری و موثر این نوع عفونت‌ها اهمیت زیادی دارد.
در صورتی که ادرار کردن همراه با درد باشد و هر یک از علائم زیر را دارید باید به پزشک مراجعه نمایید:
- استفراغ
- تب و لزر
- ادرار خونی
- درد شکم یا کمر
این وضعیت می‌تواند بطور بالقوه یک بیماری تهدیدکننده‌ی کلیوی، عفونت پروستات، تومور کلیه یا مثانه یا سنگ مثانه باشد. عفونت مثانه اغلب بیشتر از اینکه جدی باشد، آزاردهنده است. اما می‌تواند به طرف کلیه‌ها گسترش پیدا کرده و باعث مشکلات جدی‌تری شود. بنابراین درمان فوری عفونت‌های مثانه بسیار مهم است. پزشکان معمولاً از آنتی‌بیوتیک جهت از بین بردن باکتری‌هایی که باعث عفونت شده‌اند استفاده می‌کنند. برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان عفونت و درد مثانه می‌توانید با ما از طریق شماره 02188343444 تماس حاصل فرمایید.
دلایل
دلیل اصلی باکتری‌ها و معمولاً باکتری اشریشیا کلی (E. coli) می‌باشد. این باکتری‌ها بر روی پوست و روده‌های شما زندگی می‌کنند و بیشتر اوقات باعث مشکل نیستند. تمام افراد این باکتری‌ها را دارند، اما در صورتی که وارد مجرای ادرار شوند، می‌توانند به طرف مثانه حرکت کرده و منجر به عفونت گردند.
در زنان
عفونت مثانه به چندین دلیل در زنان بیشتر از مردان شایع است.
- مجرای ادرار زن کوتاه‌تر از مرد می‌باشد و نزدیک به واژن و مقعد که باکتری‌ها در آنجا زندگی می‌کنند است. رابطه جنسی، تمیز کردن ناحیه تناسلی از عقب به جلو پس از رفتن به دستشویی، استفاده از تامپون و نیز دیافراگم جهت پیشگیری از بارداری همگی راه‌هایی هستند که باکتری می‌تواند از طریق آنها وارد شود.
- در طول بارداری، جنین می‌تواند به مثانه فشار وارد کند که مانع تخلیه کامل آن شده و در نتیجه فضایی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌شود.
- پس از قاعدگی، زنان هورمون استروژن کمتری تولید می‌کنند. این امر باعث می‌شود که پوشش مجرای ادرار نازک‌تر شده و تعادل باکتری‌های در واژن تغییر کند و احتمال بروز عفونت بیشتر گردد.
در مردان
هنگامی که مردان مبتلا به این مشکل می‌شوند، معمولاً دلیل آن عفونت پروستات می‌باشد. اما هر گونه انسداد مثلاً در اثر سنگ مثانه یا بزرگ شدن پروستات می‌تواند از تخلیه کامل مثانه جلوگیری کرده و باعث عفونت شود.
علائم عفونت مثانه
شایع‌ترین علائم التهاب سیستیت (اصطلاح پزشکی برای عفونت مثانه) احساس سوزش در هنگام ادرار است. سایر علائمی که ممکن است داشته باشید عبارتند از:
- تکرر ادرار
- ادرار به مقدار کم در هر بار دفع ادرار
- ادرار خونی یا تیره
- بوی بد ادرار
- درد در پایین شکم
- تب (علامتی که ممکن است نشان دهد عفونت وارد کلیه‌ها شده است)
در افراد مسن، خستگی طولانی مدت یا سردرگمی ذهنی ممکن است علائم عفونت‌های جدی‌تر مجاری ادرار باشند. اگر قصد مراقبت از یک کودک که دچار عفونت ادراری شده است را دارید، باید خیس شدن‌های تصادفی وی در طول روز را که قبلاً رخ نمی‌داده کنترل کنید. سایر علائم شامل کاهش اشتها و استفراغ می‌باشند.
آزمایش و تشخیص
پزشک می‌تواند از برخی آزمایش‌های ساده جهت تشخیص ابتلا به عفونت استفاده کند. در صورت ابتلا به عفونت مثانه پزشک اغلب آزمایش‌های پیشرفته‌تری را به منظور تعیین دلیل آن استفاده می‌کند.
آزمایش‌های پایه
پزشک در ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد علائمتان صحبت می‌کند. ممکن است همین کار برای تشخیص مشکل شما کافی باشد. در غیر این صورت، آزمایش ادرار تجویز می‌شود. این آزمایش وجود باکتری، خون یا چرک را در نمونه‌ی خون کنترل می‌کند. ممکن است پزشک از تست کشت ادرار نیز برای تعیین اینکه چه باکتری‌هایی باعث عفونت شده‌اند استفاده کند.
آزمایش‌های پیشرفته
به منظور تعیین دلیل عفونت مثانه، پزشک می‌تواند از آزمایش‌های زیر استفاده کند:
- سیستوسکوپی: پزشک یک سیستوسکوپ (یک لوله باریک همراه با دوربین) را وارد مجرای ادرار می‌کند تا مشکل را پیدا کند یا یک نمونه از بافت را جهت آزمایش‌های بیشتر بگیرد (بافت برداری).
- تصویربرداری: سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی می‌توانند تومور کلیه، سنگ کلیه و مشکلات دیگر را نشان دهند.
- اوروگرافی داخل وریدی: در این آزمایش پرتو ایکس از ماده حاجب برای گرفتن تصاویری از کلیه‌ها، حالب‌ها و مثانه استفاده می‌شود.
- سیستو اورتروگرافی در حین ادرار کردن: پزشک ماده حاجب را وارد مثانه می‌کند تا برگشت ادرار از مثانه به کلیه‌ها را در صورت وجود تشخیص دهد.
- اورتروگرافی رتروگراد: در این آزمایش از ماده حاجب به منظور یافتن مشکلات در مجرای ادرار استفاده می‌شود.
درمان عفونت مثانه
آنتی‌بیوتیک
عفونت خفیف مثانه ممکن است به طور خودبخودی در چند روز بهبود یابد، اما در صورت لزوم، معمولاً با مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. بعد از گذشت چند روز، بهبودی در علائم مشاهده می‌شود، اما باید مطابق دستور پزشک تمام مقدار داروی تجویز شده را مصرف کنید.
زنانی که دچار عفونت مثانه خفیف و اولیه هستند، معمولاً به مدت ۳ تا ۷ روز آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند. با این حال، برخی پزشکان ممکن است آنتی‌بیوتیکی را تجویز کنند که فقط یک بار باید مصرف شود. در صورت عفونت‌های شدیدتر یا تکراری، ممکن است نیاز باشد تا ۷ تا ۱۰ روز آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. اگر با مشکلات سلامتی دیگری مانند دیابت مبتلا باشید، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک قوی‌تر و به مدت طولانی‌تری را تجویز کند.
داروهای مسکن
داروهای مختلفی می‌توانند باعث تسکین علائم شوند، بخصوص علائمی مانند تکرر ادرار و درد هنگام ادرار. فنازوپیریدین ممکن است با تسکین بافت‌های ملتهب به کاهش درد کمک کند و می‌توان به مدت چند روز و تا زمانی که آنتی‌بیوتیک عفونت را کنترل کرد آن را مصرف نمود.
عمل جراحی
ممکن است نیاز به جراحی برای رفع هر گونه موانع فیزیکی در جریان ادرار یا اصلاح اختلالات ساختاری باشد که ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت شود، مانند افتادگی رحم یا مثانه. تا زمان انجام جراحی، استفاده از کاتتر برای تخلیه ادرار از ناحیه مسدود شده می‌تواند به کنترل عفونت کمک کند. علاوه بر این، معمولاً قبل از جراحی، آنتی‌بیوتیک‌ها تجویز می‌شود تا خطر گسترش عفونت در بدن کاهش یابد.
مراقبت از خود
برخی از اقداماتی که می‌توان در خانه جهت تسکین علائم انجام داد عبارتند از:
- پرهیز از رابطه جنسی
- نوشیدن مقدار زیاد آب، و پرهیز از کافئین و غذاهای ادویه‌دار که می‌توانند باعث بدتر شدن علائم شوند.
- مصرف داروهای مسکن
- حمام آب گرم به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه
- استفاده از پد حرارتی بر روی پایین شکم
پیشگیری
در زنانی که در سال، دو یا سه بار دچار عفونت مثانه می‌شوند، ممکن است این اقدامات موثر باشند:
- افزایش مصرف مایعات
- دفع ادرار به دفعات زیاد
- ادرار کردن پس از رابطه جنسی
- اجتناب از استفاده از اسپرم کش‌ها (که همراه با دیافراگم ضد بارداری یا کاندوم جهت پیشگیری از بارداری استفاده می‌شوند)
- مصرفی آنتی‌بیوتیک بطور مداوم با دوز پایین
- برای زنان یائسه که دچار واژینیت آتروفیک یا اورتریت آتروفیک هستند، استفاده از کرم استروژن بر روی فرج یا قرار دادن شیاف استروژن در داخل واژن موثر است.
