فهرست موضوعات
تاریخ 16 نوامبر 2023
مشکل واریکوسل، یعنی اتساع وریدها در کیسه بیضه، یکی از شایع‌ترین عوامل ناباروری ثانویه در مردان است. این وضعیت ممکن است باعث اختلال در باروری پس از زایمان یک فرزند شود. مشابه رگ‌های واریسی در پاها، واریکوسل نیز زمانی ایجاد می‌شود که دریچه‌های کنترل کننده جریان خون در امتداد طناب بیضه نمی‌توانند بطور طبیعی عمل کنند و در نتیجه باعث برگشت جریان خون می‌شوند. این وضعیت باعث افزایش دما می‌شود که در تولید طبیعی اسپرم خلل ایجاد می‌کند و مانع تولید تستوسترون خواهد شد.
واریکوسل می‌تواند عاملی برای ناباروری در مردان باشد و همچنین ممکن است منجر به درد و اختلال در تولید تستوسترون شود. در صورتی که جراح تصمیم بگیرد که شما برای جراحی میکروسرجری واریکوسل مناسب هستید، باید انتظار داشته باشید که این جراحی زیر یک میکروسکوپ جراحی پر قدرت انجام شود تا بالاترین نرخ موفقیت با کمترین عوارض جانبی حاصل شود.
انجام یک روش اختصاصی برای کنترل واریکوسل بسیار مهم است. تصمیم برای درمان واریکوسل بر اساس اندازه واریکوسل، اهداف باروری بیمار، علائم تستوسترون کم یا ناراحتی کیسه بیضه، آزمایش‌های خون مانند میزان تستوسترون و یا آزمایش مایع منی، اتخاذ خواهد شد. همچنین سن و باروری همسر بیمار نیز عوامل بسیار مهمی در هنگام تصمیم‌گیری برای درمان واریکوسل می‌باشند. متخصص اورولوژی با معاینه شما بهترین دوره‌ی درمان و اینکه جراحی برای شما منفعتی خواهد داشت یا خیر را تعیین خواهد کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و رزرو یک وقت ملاقات با متخصصین ما در کلینیک اورولوژی دکتر اسلامی می‌توانید از طریق شماره 02188343444 تماس حاصل فرمایید.
علائم واریکوسل
بیشتر مردان مبتلا به واریکوسل دارای علائم خاصی نیستند و اغلب توسط یک متخصص باروری هنگامی که دچار مشکلاتی در باروری هستند، تشخیص داده می‌شوند. مردانی که علائم دارند ممکن است درد یا احساس سنگینی را در کیسه بیضه‌ی خود یا کاهش اندازه‌ی یک بیضه را تجربه کنند.
درد ممکن است:
- بصورت شدید یا مبهم باشد.
- با ایستادن یا فعالیت بدنی بخصوص اگر طولانی مدت باشد، افزایش یابد.
- در طول روز بدتر شود.
- هنگام خوابیدن به پشت تسکین پیدا کند.
در طول زمان ممکن است واریکوسل بزرگ شود و بیشتر قابل ملاحظه گردد. در مردان جوان، وجود یک واریکوسل در تولید اسپرم خلل ایجاد می‌کند و اغلب با انجام درمان قابل بهبود خواهد بود.
چه زمانی باید واریکوسل را درمان کرد؟
شواهد محکمی وجود دارد که نشان می‌دهند اصلاح واریکوسل موجب بهبودی عملکرد بیضه شده و از هر گونه آسیب بیشتر به بیضه در طول زمان جلوگیری می‌کند، اما این امر ارتباط نزدیکی با اندازه‌ی واریکوسل دارد. از این رو، عملکرد بیضه باید بطور مستقیم از طریق آزمایش مایع منی، اندازه‌گیری حجم بیضه و یا آزمایش‌های خون ارزیابی شود. اگر شواهدی از آسیب به بیضه وجود داشته باشد، عمل واریکوسل ممکن است برای بهبود عملکرد بیضه و یا پیشگیری از بدتر شدن وضعیت، مهم باشد. در صورتی که بیضه تحت تاثیر واریکوسل قرار نگرفته باشد، نظرات مختلفی برای درمان یا عدم درمان واریکوسل وجود دارد.
یک جایگزین برای درمان، نظارت بر بیماران مبتلا به واریکوسل در طول زمان از طریق کنترل آزمایش‌های مایع منی و یا آزمایش‌های خون و انجام درمان در صورتی که شواهدی مبنی بر اختلال عملکرد بیضه توسط واریکوسل مشاهده شود، می‌باشد.
چرا باید عمل میکروسرجی ساب اینگوینال را انجام داد؟
پزشک در روش ساب اینگوینال از بریدن فیبرهای عضلانی اجتناب می‌کند که منجر به درد کمتر و کاهش خطر فتق پس از جراحی می‌گردد. استفاده از میکروسکوپ مدرن جراحی برای محافظت دقیق از ساخنارهای مهم،کمک می‌کند تا در حین تقسیم کردن رگ‌های موجود در واریکوسل، از مشکلاتی مثل هیدورسل یا ورم بیضه نیز جلوگیری شود.
روش عمل
یک متخصص و جراح اورولوژی عمل واریکوسل را به صورت سرپایی و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌دهد. در این عمل، یک برش کوچک (۲ سانتی‌متر) در بالای استخوان شرمگاهی ایجاد می‌شود و سپس وریدها جدا شده و گرده زده می‌شوند تا رگ‌های واریسی به طور دائمی مسدود شوند. دو روش برای جراحی میکروسرجی واریکوسل وجود دارد: اینگوینال و ساب اینگوینال.
در صورتی که این عمل برای کنترل درد انجام می‌شود، روش اینگوینال معمولاً برای فراهم کردن دسترسی به عصب ایلیواینگوینال استفاده می‌شود تا بتوان درد را به طور دائمی کاهش داد. محل برش برای روش اینگوینال نسبت به ساب اینگوینال در محل کشاله ران کمی بالاتر است. پس از اینکه جراح پوست را برش داد، طناب منوی که در آنجا وریدهای غیر عادی تجمع پیدا کرده‌اند را پیدا می‌کند. هر ورید به دقت جدا می‌شود و سپس گره زده می‌شود تا جریان قطع شود و بتوان خون را از بیضه به داخل ران و لگن تخلیه کرد. نکته کلیدی در یک عمل خوب، قطع کردن تمام وریدها، دست نخورده گذاشتن تمام شریان‌ها، مجرای دفران و سالم ماندن درناژ لنفاوی است. در صورتی که یک شریان بریده شود، آسیب به بیضه می‌تواند رخ دهد. همچنین، اگر مجرای دفران آسیب ببیند، ممکن است اسپرم مسدود شود و در صورت بریده شدن لنفاتیک‌ها، کیسه بیضه ممکن است پر از مایع شود و نیاز به جراحی اضافه جهت تخلیه مایع پیدا کند. از لحاظ آماری نشان داده شده که روش میکروسرجی باعث کاهش تمام این خطرات می‌شود.
جراحی در هر طرف حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد بنابراین جراحی واریکوسل در سمت راست و چپ حدود یک ساعت بطول می‌انجامد. این روش بطور معمول بصورت سرپایی انجام می‌شود. امکان انجام کامل فعالیت‌ها معمولاً پس از دو تا سه هفته مهیا خواهد شد اما بیشتر مردان می‌توانند پس از ۲۴ تا ۷۲ ساعت شغل‌های کم تحرک خود را از سر بگیرند.
پس از جراحی چه انتظاری باید داشت؟
بهبودی کامل معمولاً تنها ۵ روز بطول می‌انجامد، اما کارهای سبک را می‌توان پس از یک یا دو روز از سر گرفت. داروهای مسکن اغلب برای دو روز اول پس از عمل تجویز می‌شوند.
بانداژها ۴۸ ساعت پس از جراحی برداشته می‌شوند، اما نوارهای چسب کوچک به مدت ۷ تا ۱۰ روز در محل باقی می‌مانند. ۲۴ ساعت پس از جراحی می‌توان دوش گرفت. پزشک توصیه می‌کند که به مدت یک هفته از انجام فعالیت جنسی خودداری کنید. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که نیمی از مردانی که تحت عمل قرار می‌گیرند می‌توانند مقداری بهبودی را در تعداد و تحرک اسپرم‌های خود انتظار داشته باشند و برای بسیاری از زوج‌ها امکان بارداری فراهم می‌شود. بیماران می‌توانند انتظار نرخ موفقیت بالایی را در لقاح طبیعی داشته باشند و اشخاصی که نیاز به لقاح در خارج از بدن دارند ممکن است تنها نیاز به تلقیح مصنوعی داشته باشند.
عوارض پس از جراحی
عوارض شایع پس از جراحی شامل مقداری کبودی و تغییر رنگ در اطراف کشاله ران، احساس سفتی در اطراف و زیر محل برش در اثر بخیه‌هایی که معمولاً ظرف سه هفته جذب می‌شوند، می‌باشند.
ممکن است واریکوسل دائمی یا عود کننده، کبودی، عفونت و حساسیت به لمس در بیضه وجود داشته باشد. هیدروسل یعنی تجمع آب در اطراف بیضه‌ها در موارد نادری رخ می‌دهد. برای بیمارانی که تحت روش غیرجراحی قرار می‌گیرند، خطر واکنش به ماده حاجب مورد استفاده در حین درمان وجود دارد. در نهایت خطر بسیار کمی در مورد از دست دادن بیضه وجود خواهد داشت.
آیا عمل واریکوسل بر باروری تاثیر می‌گذارد؟
در یک مطالعه انجام شده بر روی ۵۴۰ مرد نابارور با واریکوسل قابل لمس که عمل واریکوسل انجام داده بودند، تغییرات در کیفیت مایع منی و باروری آنها بیش از یک یا دو سال پس از عمل، کنترل شد. این نتایج نشان می‌دهند که اصلاح یک واریکوسل قابل مشاهده بالینی می‌تواند به طور قابل توجهی بهبود در پارامترهای مایع منی ایجاد کند و احتمال باروری طبیعی یا کاهش نیاز به کمک‌های باروری را فراهم کند. برای بیشتر بیماران، سطح تستوسترون پس از عمل افزایش می‌یابد. با این حال، هر بیمار باید با توجه به وضعیت خود از مزایا و معایب جراحی آگاه باشد.
سوالات رایج درباره مراقبت‌های بعد از عمل میکروسرجری واریکوسل
جراح واریکوسل چه فعالیت‌هایی را بعد از عمل توصیه نمی‌کند؟
- در 24 ساعت اول، تا جایی که ممکن است دراز بکشید. زمانی که احساس خستگی نمودید، استراحت کنید. داشتن خواب کافی، به شما در بهبود کمک خواهد نمود.
- پس از روز اول، سعی کنید هر روز پیاده روی نمایید. مقدار پیاده روی را هر روز کمی بیشتر کنید؛ ذره به ذره این مقدار را زیاد کنید. پیاده روی به افزایش جریان خوب و جلوگیری از بروز التهاب ریه و یبوست کمک خواهد نمود.
- تا سه هفته بعد از جراحی و یا هر زمانی که پزشک تایید نماید، از فعالیت‌های شدید مانند دوچرخه سواری، دویدن، وزنه برداری یا تمرین‌های هوازی (ایروبیک) خودداری نمایید.
- تا یک هفته پس از جراحی، از بلند کردن اجسام سنگین‌تر از 4.5 کیلوگرم خودداری نمایید. این وزن می‌تواند شامل کودک، کیسه سنگین خواربار یا سبزیجات یا قوطی شیر، یک کیف یا چمدان سنگین، جعبه غذای حیوانات (سگ و گربه و…) و یا جاروبرقی باشد.
- از پزشکتان راجع به زمان رانندگیتان سوال نمایید.
- اکثر افراد دو یا سه روز پس از جراحی، قادر به بازگشت به کار خواهند بود. این به نوع کاری که می‌کنید و احساس خودتان بستگی دارد. شاید هم به اندازه یک هفته یا بیشتر طول بکشد.
- می‌توانید دوش بگیرید، مگر اینکه از سمت پزشک منع بشوید. محل برش را خشک نگاه دارید. تا 5 روز پس از جراحی، حمام نکنید.
- از پزشکتان راجع به زمان مناسب برقراری دوباره رابطه جنسی سوال کنید.
تغذیه بعد عمل واریس بیضه چگونه باشد؟
- می‌توانید رژیم غذایی عادی خودتان را داشته باشید. اگر شکمتان ناراحت است از غذاهای سبک مانند غذاهای کم چرب، مرغ کبابی، نان و ماست استفاده کنید.
- شاید متوجه حرکات غیرعادی معده خود بلافاصله پس از جراحی شوید. این مساله رایج است. سعی کنید از یبوست و درد معده پیشگیری نمایید. می‌توانید به صورت هرروزه از مکمل‌های دارای فیبر استفاده نمایید. اگر معده‌تان پس از چند روز هنوز کار نمی‌کرد، با پزشکتان راجع به استفاده از غذاهای ملین استفاده نمایید.
جراح چه داورهایی برای کاهش درد بعد عمل میکروسرجری تجویز خواهد کرد؟
- پزشکتان راجع به زمان شروع دوباره داروهای مصرفی و نیاز به آنها توضیح خواهد داد؛ وی همچنین دستورالعمل مربوط به داروهای جدید را نیز به شما خواهد داد.
- اگر از رقیق کننده‌های خون مانند وارفارین (کومادین)، کلوپیدوگرل (پلاویکس) یا آسپیرین استفاده می‌نمایید، حتما با پزشکتان صحبت کنید. حتما از انتظار پزشک از خودتان آگاهی پیدا کنید.
- مسکن‌ها را درست مطابق دستورالعمل مصرف نمایید.
- داروهای مسکن را درست مطابق دستورالعمل مصرف نمایید.
- اگر پزشک داروی بخصوصی را برای دردتان تجویز نمود، آن را درست مطابق تجویز مصرف نمایید.
- اگر به شکل خودسر می‌خواهید دارویی را مصرف کنید، ابتدا از پزشکتان را جع به داروی بدون تجویز سوال بپرسید.
- اگر پزشک آنتی بیوتیکی تجویز نمود باید آن را دقیقا مطابق دستورالعمل مصرف نمایید و صرفا از این رو که احساس بهتر شدن دارید نباید مصرف آنتی بیوتیک را قطع کنید.
- دارو را پس از صرف وعده غذایی مصرف کنید (مگر اینکه تجویز پزشک به شکل دیگری باشد)
- از پزشکتان برای مسکن متفاوت، درخواست کنید.
چگونه از جای بخیه مراقبت کنم؟
- مقدار کمی مایع شفاف و صورتی از زخم ممکن است تراوش نماید. این مساله تا چند روز بعد از جراحی ادامه خواهد داشت.
- می‌توانید زخم را به آرامی و توسط آب ولرم و کف بشویید و خشک کنید، مگر اینکه دستورالعمل دیگری از طرف پزشک صادر شده باشد.
- اگر پانسمانی بر روی زخم دارید، اجازه دهید در همین حال باقی بماند تا خودش بعد از یک هفته بیافتد.
- اگر در محل زخم، احساس برآمدگی دارید، این مورد طبیعی است و به خودی خود پس از گذشت 3 تا 6 هفته برطرف و هموار خواهد شد.
چه زمانی مراجعه فوری به متخصص واریکوسل لازم است؟
در صورتی که یکی از شرایط زیر پیش آمد، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید یا به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید :
- درد دارید و این درد با خوردن مسکن بهتر نمی‌شود.
- بخیه‌ها شل شده‌اند و یا برش جراحی باز شده است.
- خون به رنگ قرمز روشن از برش جراحی، به پانسمان نفوذ نموده است.
نشانه‌هایی از عفونت مانند موارد زیر دارید:
- افزایش درد، تورم، گرمی و قرمزی
- چرک تراوش شده از برش
- رگه‌های سرخ تراوش شده از برش
- تب
