تاریخ 15 نوامبر 2023
مشمولان مبتلا به بیماری‌های دستگاه ادراری تناسلی با توجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می‌باشند از معافیت‌های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند ۱: انسداد ادراری به دلایل عضوی یا عفونی یا فونکسیونی
الف) در صورتی که برطرف کردن انسداد امکان‌پذیر باشد، خدمات غیر رزمی
ب) در صورت عدم امکان برطرف کردن انسداد، معاف دائم
بند ۲: برگشت ادرار به حالب‌ها
الف) اگر دو طرفی یا یک طرفه شدید باشد، معاف دائم
ب) یک طرفه و خفیف خدمات غیر رزمی
بند ۳: بیماری‌های عفونی مزمن (سلی، میکروبی، انگلی، قارچی) کلیه، لنگچه، حالب، مثانه، بیضه‌ها، مجاری ادرار هر یک به تفکیک، معاف دائم
بند ۴: سنگ‌های حالب، کلیه، پروستات، مثانه و سنگ‌های شاخ گوزنی و نفروکلسیوز
الف) در صورتی که انسداد ایجاد کرده باشد، معاف دائم
ب) در صورت عدم ایجاد انسداد، معاف از رزم
بند ۵: سنگ‌های حالب، کلیه، مثانه عمل شده، خدمات غیر رزمی
بند ۶: تومورهای خوش‌خیم و بدخیم مجاری ادراری تناسلی، معاف دائم
بند ۷: بیماری‌های رتروپریتوئن، فیبروزر رتروپریتوان، تومورهای خوش‌خیم و بدخیم و کیست‌های رتروپریتوان، معاف دائم
بند ۸:بیماری‌های طبی کلیه: سندروم نفروتیک، گلومرولونفریت مزمن، پیلونفریت مزمن، بیماری‌های کلاژن کلیه، پروتئینوری بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم و هماچوری اسنشیال و نارسایی مزمن کلیه، معاف دائم
بند ۹: گلومرولونفریت و پیلونفریت حاد، ۶ ماه معاف موقت
بند ۱۰: هیدرونفروز و اتساع لگنچه، معاف دائم
بند ۱۱: نفرکتومی یک طرفه، نفرکتومی پارسیل ویپلاپلاستی، معاف دائم
بند ۱۲: کلیه نعل اسبی، کلیه اکتوپیک داخل لگن، اکتوپی یک طرفه (یعنی هر دو کلیه در یک طرف قرار گرفته باشند)، معاف دائم
بند ۱۳: پتوز کلیه
الف) درجه ۲، خدمات غیر رزمی
ب) درجه ۳، معاف دائم
بند ۱۴:هیپوپلازی و آپلازی و آژنزی کلیه، معاف دائم
تبصره: هیپوپلازی یک طرفه و بدون علامت، معاف از رزم
بند ۱۵: کلیه میان اسفنجی، معاف دائم
بند ۱۶: فیستول سیستم اداری به دستگاه گوارش یا پوست، معاف دائم
بند ۱۷: نکروزکورتکس کلیه
الف) در صورتی که منجر به نارسایی یا کم‌کاری کلیه شده باشد، معاف دائم
ب) در سایر موارد، خدمات غیر رزمی
بند ۱۸:پیوند کلیه، معاف دائم
بند ۱۹: بیماری‌های عروقی کلیه مثل: آنوریسم شریان کلیوی، آنفارکتوس کلیه، ترومبوز ورید کلیوی، فیستول شریانی وریدی، آنوریسم شریانی وریدی، معاف دائم
بند ۲۰: دوپلیکاسیون حالب در صورتی که به طور جداگانه تا مثانه ادامه داشته باشد، معاف دائم
بند ۲۱: مگااورتر، خدمات غیررزمی
بند ۲۲: هیدرواورتر، معاف دائم
بند ۲۳: اورتروسل یک طرفی یا دو طرفه، خدمات غیر رزمی
بند ۲۴: مثانه نوروژنیک، معاف دائم
بند ۲۵: کاهش ظرفیت مثانه به دلایل اعمال جراحی قبلی سیتیت و یا رادیوتراپی، معاف دائم
بند ۲۶: سیستکتومی توتال و پارسیل، معاف دائم
بند ۲۷: تنگی کردن مثانه
الف) بدون عارضه، خدمات غیر رزمی
ب) در صورتی که عارضه داشته باشد بر حسب عارضه اظهار نظر شود.
بند ۲۸: از بین رفتن قدرت انقباضی کردن مثانه که منجر به بی‌اختیاری ادرار شود، معاف دائم
بند ۲۹: هیپوسپادیاز تنه آلت و میان دو راه معاف دائم (هیپوسپادیاز درجه یک مانع خدمتی ندارد.)
بند ۳۰: اپیسپادیاز، معاف دائم
بند ۳۱: انواع فیستول‌های مجرا به تنه آلت، رکتوم و پرینه و اسکروتوم، معاف دائم
بند ۳۲:بیماری پیرونی
الف) نوع شدید، معاف دائم
ب) نوع خفیف، خدمات غیر رزمی
بند ۳۳: دیورتیکول مجرا، معاف دائم
بند ۳۴: تنگی شدید مجرا، انواع والوهای مجرای خلفی، تومورهای خوش‌خیم و بدخیم مجرا، اورتریت‌های مزمن غیرقابل درمان، معاف دائم
بند ۳۵: بیماری‌های مقاربتی اگر در ناحیه انتهایی مجرا و آلت دفرماسیون ایجاد کرده یا به فیبروز و یا تنگی مجرا منجر شود، معاف دائم
بند ۳۶: هیدروسل
الف) نوع حجیم، معاف دائم
ب) سایر موارد خدمات غیر رزمی
بند ۳۷: واریکوسل
الف) درجه ۱ و۲ خدمات غیررزمی
ب) درجه ۳ مرخصی موقت برای جراحی
ج) عود واریکوسل بعد از جراحی معاف دائم
بند ۳۸: تورشن حاد بیضه ۶ ماه، معاف موقت
بند ۳۹: اکتوپی و یا فقدان بیضه
الف) دو طرفه، معاف دائم
ب) یک طرفه، خدمات غیر رزمی
بند ۴۰: آتروفی شدید بیضه
الف) دو طرفه، معاف دائم
ب) یک طرفه، خدمات غیر رزمی
بند ۴۱: هماتوسل حاد ۶ ماه معاف موقت
بند ۴۲: شکستگی آلت، خدمات غیر رزمی
بند ۴۳: اپی‌دیدیمکتومی
الف) دو طرفه، معاف دائم
ب) یک طرفه، خدمات غیر رزمی
بند ۴۴: فقدان آلت، معاف دائم
بند ۴۵: ترومبوفلبیت وریدهای سطحی آلت، ۶ ماه معاف موقت
بند ۴۶: دو جنسی، معاف دائم
بند ۴۷: بی‌اختیاری ادراری و شب ادراری به شرط اثبات در بیمارستان‌های نیروهای مسلح، معاف دائم
بند ۴۸: تغیر مسیر ادراری با عمل جراحی، معاف دائم
بند ۴۹: هیدروسل طناب منوی، ایپدیدیمیت مزمن و کیست‌های طناب منوی، خدمات غیر رزمی
بیماری‌های شایع دستگاه ادراری تناسلی که در معافیت سربازی در نظر گرفته می‌شوند
فتق مغبنی
فتق مغبنی یکی از بیماری‌های شایع در سیستم تناسلی و ادراری است که به دو شکل مادرزادی و اکتسابی دیده میشود. در قوانین خدمت سربازی، یکی از موارد معافیت دائم از خدمت نظامی، وجود فتق اینگوینال است. با این حال، در بسیاری از موارد، به دلیل عدم آگاهی فرد از بیماری خود، در دوره خدمت نظامی با وجود مشکلات ناشی از فتق، خدمت خود را به پایان می‌رسانند. فتق اینگوینال به باز بودن کانال اینگوینال بین حفره شکم و ساک بیضه اشاره دارد. این بیماری منجر به نزول مایع و ارگانهای شکمی به سمت کیسه بیضه میشود.
علامت بالینی
تورم و بزرگ شدن ناحیه اینگوینال که در دوطرف زیر شکم قرار دارد و در موارد شدید تا کیسه بیضه امتداد میابد. در موارد مادرزادی و مزمن معمولا بدون درد و در موارد حاد دردناک است.
درمان
درمان فتق در هر سنی جراحی میباشد که طی جراحی با ترمیم کانال اینگوینال از نزول روده و ارگانهای شکم به کانال جلوگیری میشود.
بیماری واریکوسل
واریکوسل یکی از بیماری‌های شایع در مردان است که در 10% تا 20% از مردان بالغ دیده میشود. این بیماری یکی از موارد شایع برای معافیت از خدمت نظامی نیز محسوب میشود. واریکوسل به معنی گشاد شدن وریدهای بیضه است و در 90% موارد در سمت چپ و در 10% موارد به صورت دو طرفه رخ می‌دهد. وجود واریکوسل منفرد در سمت راست بسیار نادر بوده و تنها در مواردی که ارگانهای داخلی بدن معکوس شده باشند، دیده میشود.
علائم بالینی واریکوسل چیست؟
درد بیضه هنگام ایستادن و فعلیت، ولی ممکن است هیچ دردی نداشته باشد. در این بیماری عروق بزرگ و گشاد در کیسه بیضه اطراف و بالای بیضه و طناب بیضه مشاهده و لمس می‌گردد که در حالت ایستاده تشدید و در حالت خوابیده بسیار کاهش میابد.
آیا تمام بیماران واریکوسلی از سربازی معاف خواهند شد؟
بلی. وجود واریکوسل در قانون نظام وظیفه مشمول معافیت میباشد ولی بسته به شدت واریکوسل ممکن است معافیت کامل یا فقط معاف از رزم گردد. فقط واریکوسل درجه 3 مشمول معافیت دائم است و درجات خفیف‌تر فقط معاف از رزم خواهند بود.
آیا می‌توان جهت معاف شدن واریکوسل را تشدید کرد؟
باید در نظر داشت تشدید واریکوسل ممکن است منجر به تشدید عوارض آن گردد لذا یه هیچ وجه توصیه نمی‌گردد ولی فعالیت‌های سنگین ممکن است در درازمدت واریکوسل را تشدید کند.
آیا پس از جراحی واریکوسل می‌توان از معافیت استفاده کرد؟
پس از جراحی و بهبود واریکوسل فرد دیگر مشمول معافیت دائم نمی‌باشد و فقط معاف از رزم خواهد شد.
آیا می‌توان انجام جراحی را تا پس از معاف شدن به تاخیر انداخت؟
باید درنظر داشت اگر واریکوسل منجر به کوچک شدن بیضه یا اختلال در کیفیت اسپرم شده تاخیر در جراحی ممکن است منجر به ناباروری دائم و عوارض غیر قابل بازگشت گردد لذا در موارد فوق نمی‌توان تاخیر در جراحی را جایز دانست.
بیماری هیدروسل
هیدروسل یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مردان است که در قانون خدمت وظیفه جمهوری اسلامی ایران مشمول معافیت میشود. این بیماری به صورت مادرزادی یا اکتسابی رخ می‌دهد و یکی از بیماری‌های خاص مردان محسوب میشود. هیدروسل با بزرگ شدن یک یا هر دو بیضه همراه است و ممکن است با درد یا بدون آن همراه باشد. تشخیص اولیه این بیماری با معاینه و مشاهده عبور نور از کیسه بیضه انجام میشود و تشخیص قطعی با استفاده از سونوگرافی صورت می‌گیرد.
آیا تمام بیماران هیدروسلی از خدمت سربازی معاف خواهند شد؟
خیر. فقط موارد هیدروسل شدید و حجیم از خدمت سربازی معاف پزشکی خواهند شد و موارد متوسط فقط معاف از رزم خواهند شد و موارد خیلی خفیف حتی می‌توان نرمال قلمداد شود چون در حالت طبیعی مقداری آب اطراف بیضه وجود دارد.
